mą w niéj będącą, obrócona została na dzwonnicę; — ołtarz Znicza zmienił się w ołtarz Boga wiecznego. — Oprócz głównéj bożnicy, zniszczono w Wilnie naprzód wszystkie inne świątynie, Antokolską, Ragutisa i t. p. Piérwsze kościoły założone tu wskazują gdzie one stały.
Tu także zaraz poczęto chrzcić lud; — dla zachęcenia zaś, aby szedł chrzest przyjmować Król nakupił w Polsce białego sukna, z którego uszytemi sukmany przyoblekano nawróconych. Tłumami też zbiegał się lud dla obmycia ze zmazy pogańskiej: Kapłani rozdzielając go na gromadki, chrzcili wodą święconą kropiąc i imiona nadając im całemi kupami. Sam Król, Xiążęta, zwłaszcza zaś Jagiełło pracował gorliwie nad nawracaniem, nie tylko tłumacząc ludowi nauki kapłanów, ale sam je im w języku litewskim dając apostołował, łagodnemi wyrazy nęcił, darami i obietnicami przyciągając — »Wszakże — pisze Kronikarz Litwy Stryjkowski, z wielką trudnością Litwa ojczyste przodków bałwochwalstwa opuszczała, bo acz się i drudzy chrzcili, jednak tajemne bożkóm swoim ofiary i modły czynili”. — Pomimo to żadnego zaciętego oporu, niechęci, żadnych nie postrzegamy przy chrzcie gwałtów z jednéj, wstrętu z drugiéj strony: lud idzie posłuszny, ochotny, ale obojętny. Po lasach i puszcz głębinach tylko zostają stare ołtarze i bogi litewskie. Podanie mówi, że Jagiełło nie tylko nawracał sam, lecz śpiéwy i modlitwy w języku litewskim dla ludu swego układał.
W samém Wilnie, na gruzach Zniczowego ołtarza, założony został Katedralny kościoł S. Stanisława, którego główny przybytek, w miejscu właśnie gdzie Znicz gorzał, urządzono. Kościoł ten duchowieństwem osadzony i uposażony szczodrze przez Króla (cf. Wilno T, I. passim). Najpierwszym zaś Wileńskim Biskupem, jakby na pamiątkę,
Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Litwa za Witolda.djvu/20
Ta strona została uwierzytelniona.
10
1387.
