Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Litwa za Witolda.djvu/274

Ta strona została uwierzytelniona.
264
1413.

wie i ślachta królestwa Polskiego swym królom zwykli chować i trzymać. Na co panowie, przełożeni, bojarowie ziem litewskich przerzeczonych, przysięgę już nam uczynili, jako to jaśniéj w liściech ich, które sobie we spisek z pany królestwa Polskięgo zobopolnie dali, jest opisano.»
Swobody więc służyły tylko 1ód katolikom i 2re wiernym Korony Polskiéj a W. X. Litewskiego poddanym; Ruś obrządku wschodniego widocznie wszędzie tu wyjęta.
X. «Tymże obyczajem pod przysięgą i pod straceniem dóbr swoich, żadnym xiążętom, panom i innym któregokolwiek stanu ludziom, którzy ziemiom król. Polsk. zechcą się przeciwić, rady, łaski i podpomożenia żadnego nie będą dawać: ale one, jako nieprzyjaciele ziemie i państw litewskich, wszystką mocą będą niszczyć, nie mając na żadne baczenia, jedno na nas i na potomki nasze, jakoż to panowie i ślachta przerzeczeni za się i potomki swe przez przysięgę wiary swojéj czynić się zobowiązali.»
W tym artykule, w którym nie ma najmniejszéj o Witoldzie wzmianki, widać najwyraźniéj przeciw komu Unja ta wymierzoną była. Jeśliby Witold chciał się od korony oderwać, ślachta i panowie nie byli mu winni posłuszeństwa i owszem pod utratą dóbr przeciwić mu się obowiązani zostali. Myśl ta jak najwyraźniéj w sposobie wyrażenia aktu przegląda.
XI. «Także dostojeństwa i stolice i urzędy, jako w królestwie Polskiém są postanowione, także postanowione i urządzone będą: to jest, w Wilnie wojewoda i kasztellan Wileński, a potém w Trokach i w innych miejscach, jako nam najpożyteczniéj będzie się zdało, wedle upodobania woli naszéj, aby trwały na wieczne czasy. A na takowe dostojeństwa, niechaj nie będą wybierani, jedno którzy są powszechnéj wiary i poddani świętemu Rzymskiemu ko-