Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Litwa za Witolda.djvu/355

345

1429.

zjednoczenia się przeciw grożącéj przewadze Tureckiéj, traktować o losie Wołoch, które cesarz rozebrać zamyślał, o Hussytach, którym posiłki od Polski i Litwy chciał zaprzéć, nareszcie o zjednoczeniu Kościoła.
 Łuck, jedna z najstarożytniejszych osad ziemi Wołyńskiéj, dawna Drewlan i Łuczan stolica, którą losy podały w ręce Witolda, była ulubioném jego w Rusi pobytem. Tu wznosił się na wyspie Styrem i Głuszcem oblanéj, na wysuniętym cyplu ziemi, mocny, nieprzystępny zamek, murami wysokiemi otoczony, ze trzema basztami i wysoką, nad wnijściem stérczącą wspaniale wieżycą. Geograf ruski w XIV wieku piszący, już Łuck zwał wielkim grodem nad Styrem. Stare miasto ograniczone wyspą i wysokiemi brzegami rzeki, rozciągać się naówczas musiało, w jedną stronę ku tak zwanemu Dworcowi, w drugą ku dzisiejszéj wiosce Kiwircom. W r. 1425 przeniesiona tu została katedra łacińska z Włodzimierza, a wzniesiony kościół i dom biskupi, ożywiały pusty przez większą część roku zamek. Dwie warownie, wyższa i niższa, część wyspy od cypla zajmowały właściwe miasto zalegało resztę, z podzamczami wysuwając się za Głuszec, który w czasie wojny granicę obronnéj twierdzy stanowił. Stare osady karaimow, Ormian, żydów, którym Witold dwakroć nadał wielkie naówczas swobody, ludność z Rusinami tutejszemi składały. Zamki oba i wyspa cała tłoku gości sproszonych pomieścić nie mogły; przeznaczono więc folwarki i wsie okoliczne (Żydyczyn, Hnidawę, Zaborol, Krasne, Omelanik i t. p.) dla dworów xiążąt i panów przybywających.
 Jagielle, który wiózł z sobą żonę Zofię i dwóch młodych synków, towarzyszyli xiążęta Mazowieccy synowie Ziemowita, którzy świéżo w Sandomiérzu hołd mu złożyli, xiążęta Lignicki, Brzeski, Pomorscy; z senatu Wojciech Ja-