i błyskotek nie przywdziewano; panny zrzucały wieńce, które zwykły były miewać zawsze na głowie; biesiady głośne w mieście były zakazane. W ratuszach, w izbach radnych, po większych miastach, w Krakowie, Poznaniu i t. p. czasu żałoby ściany i stoły były pookrywane czarno. Krój sukien żałobnych, oprócz kapturów, odznaczał się długiemi kołnierzami, zwisłemi rękawami.
U dworu, po zgonie osób do rodziny należących, żałoba była surową. Po śmierci ciotki Anny Jagiellonki, Zygmunt III, któremu ona „matuchną“ była, nietylko suknie nosił czarne, ale dwór cały przyodział w kir, konie okrywano tak samo, nawet nakrycia stołu, serwety na chlebie czarne były.
Pokoje króla i królowej całe były wybite kirem. Brała żałobę chorągiew królewska; proporce, zbroje, rzędy na konie dawano czarne. Król Zygmunt III przy żałobie nosił niemiecki kapelusz wysoki, czarną suknię, płaszczyk do łydek. Baldachim, pod którym siadywał, podłogi suknem żałobnem okrywano. Powozy też były do żałoby zastosowane. W takim przybyła na dwór wdowa po Wapowskim.
Panowie całe półki swe przebierali na czas żałoby, jak np. Leszczyński wojewoda bełzki po stracie żony.
Na pogrzebie Zygmunta III królewicz i panowie szli w kapach z sukna czarnego, z kapicami na głowach; rękawy i suknie same wlokły się długie po ziemi. Laboureur wzmiankuje, że w Polsce noszono żałobę „en toile noire,“ a ubranie głowy i kołnierz z płótna surowego, żółtawego, niebielonego.
Zrzucano żałobę chwilowo tylko w wielkich wypadkach, jak krajczy Radziejowski na przyjęcie Maryi Ludwiki. Zdejmowano ją z pewną uroczystością, a niewiasty naówczas przebierały się naprzód zupełnie biało.
Grób Barbary Zapolskiej, pierwszej żony Zygmunta I-go i córki jej starszej Anny (1520), otwarto dla restauracyi w r. 1874. Po zdjęciu wieka metalowego okazało się, że wewnątrz nie było trumny drewnianej, ale dwie trzecie kruszcowej napełnione kośćmi, prochami, a nawet kawałkami gruzu i cegieł. Na tem wszystkiem leżało odwrócone wieko drewniane, a na niem czaszka, kości, włosy, resztki atłasu i aksamitu, kutasu, czepiec siatkowy jedwabny szary i różne
