Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Wizerunki książąt i królów polskich.djvu/315

Ta strona została uwierzytelniona.
XXXI.
Zygmunt III.
WAZA.
Ur. 1566. — Koron. w Polsce 1587. — w Szwecyi 1592. Zm. 1632.

W



W ciasnych, ciemnych i jak grób smutnych izdebkach więziennych zamku Gripsholm, Katarzyna Jagiellonka, niewiasta wielkiego serca, wydała na świat Zygmunta.
Zostały one po dziś dzień takiemi, jakiemi były przed kilkuset laty, i wieje z nich jeszcze okrutny, zabijający zaduch niewoli.
Katarzynie, żonie Jana szwedzkiego, ofiarowano naówczas wolność, jeśliby męża opuścić chciała. Odpowiedziała na to ukazaniem pierścionka ślubnego, na którym wyryte były słowa: Nisi mors.
Syn Jagiellonki, jak mówią, od matki swej pierwej się polskiego nauczył języka, niż szwedzkiej mowy swych stróżów więziennych. Pobożna, katoliczka gorliwa, jak wszystkie Jagiellonki, czuwała nad tem matka, aby religijne odebrał wychowanie. Później duchowni, zakonnicy Towarzystwa Jezusowego, szczególniej ks. Warszewicki, wrazili mu ową pobożność gorącą, gorliwość i energię, z jaką stawał zawsze w obronie wiary, w jej sprawie, poświęcając wszelkie doczesne widoki.