Strona:Józef Weyssenhoff - Cudno i ziemia cudeńska.djvu/16

—   10   —

 Postaramy się tylko na zasadzie doświadczeń i wywiadów, wyrozumieć, jakie pojęcia Cudnianie nazywają polityką.
 Wyraz „polityka“ używany jest przez Cudnian w dwojakiem znaczeniu:
 1. Gadanie, sejmikowanie, rajcowanie o rzeczach publicznych ze stanowiska szkoły, klasy, lub stronnictwa, z pominięciem stanowiska użyteczności powszechnej, i dla rozkoszy ścierania się zdań, vulgo brania się za łby, który to sport ulubiony ma sobie Cudnianin za „źrenicę wolności“.
 2. Grzeczność, dworskość, układność, dobre wychowanie. Naprzykład: „Odprawił swe poselstwo do Turek tak politycznie, że, choć zamierzonego traktatu nie osiągnął, pozyskał serce sułtana i wielkiego wezyra i olśnił wszystkie sułtanki“.
 Darmoby wmawiać typowemu obywatelowi Cudna, że polityka jest sztuką rządzenia państwem na jego bezpośredni pożytek, wyprowadzeniem linji działania z ogółu interesów krajowych, przemyślnem pozyskiwaniem sprzymierzeńców zagranicznych i t. p. Cudnianin zbyt nałogowo przywiązany jest do pojęć wyżej określonych. I rzec można, że podczas wojny europejskiej stosował politykę w obu tradycyjnych znaczeniach: podczas przymierza Rosji z „marzeniami naszych ojców i dziadów“ — po-