Strona:Józef Weyssenhoff - Polskie kalendarzyki polityczne.djvu/25

23

«Niedorzeczności mody», «Różne amatorstwa». Wreszcie, i głównie w późniejszym okresie swej twórczości, zajmuje się historją, nie porzucając innych rodzajów, gdyż jednocześnie paru serjami rycin oddaje hołd wschodzącym gwiazdom Schillera i Goethego.
 Kompozycje historyczne Chodowieckiego należą, mojem zdaniem, do najgorszych, chociaż poszukują ich skrzętnie niektórzy przez miłość własną narodową: Amerykanie rycin do wojny oswobodzenia Stanów Zjednoczonych, Polacy — historji polskiej, Rosjanie — historji Katarzyny II i Suworowa. Historji brandenbursko-pruskiej, w której długo grzązł i babrał się Chodowiecki, mdło poszukują nawet Prusacy; im samym może obrzydła? Te serje historyczne ciekawsze są jeszcze, gdy artysta zajmuje się historją współczesną, przyczem, przez niesłychaną pewność ręki, umie utrzymać podobieństwo portretowe w drobnych, jak ziarnko prosa, główkach. Ale gdy się przerzuca do dziejów zamierzchłych, jak nasze Piastowskie, lub historja krucjat, bywa i dość nudny.
 Gdy tak rozchwytywano arcydziełka Chodowieckiego do kalendarzy niemieckich, same te kalendarze musiały się dostroić swą treścią do ducha, który ożywiał sławnego ilustratora. Wypływało to stąd, że wydawca i rytownik i nabywca z publiczności byli synami jed-