Strona:J. Grabiec - Powstanie Styczniowe 1863—1864.djvu/73

V. POWSTANIE.

Komitet Centralny postanawia powstanie. Przygotowania. Zakup broni. Wodzowie przyszłego powstania. Zjazd komisarzy prowincjonalnych. Żądania Zjazdu. Wieść o przyśpieszeniu branki. Wzburzenie w organizacji warszawskiej. Przyśpieszenie terminu powstania. Brak broni, dowódców i pieniędzy. Wybuch 22 stycznia. Uwłaszczenie chłopów. Manifesty Tymczasowego Rządu Narodowego. Wyjazd jego z Warszawy i przygody. Komisja Zastępcza. Pierwsze wrażenie wybuchu. Popłoch wśród moskali. Koncentracja wojsk. Powstańcy zdobywają łączność z Galicją i Poznańskiem. Siły powstania. Rozkład oddziałów powstańczych. Obozy powstańcze. Kampanja pułk. Sierzputowskiego przeciw powstańcom w Płockiem. Działanie Rogińskiego. Pogrom powstania w Suwalszczyźnie. Bitwy w Ś-to Krzyskiem i Sandomierskiem. Powstanie Mazowieckie. Bitwy oddziałów podlaskich w Grodzieńskiem. Zwrot ku powstaniu w społeczeństwie. Okrucieństwa moskali. Wzrost sił powstania. Klęski polskie w drugiej połowie lutego. Upadek powstania lubelskiego. Miechów — zniszczenie sił powstania krakowskiego Porażki Mierosławskiego na Kujawach. Zwrot ku powstaniu żywiołów umiarkowanych. Osłabienie sił czerwonych po osiągnięciu celów zamierzonych.

 W połowie mniej więcej grudnia, gdy powstanie stawało się już nieuniknioną koniecznością, Komitet Centralny przystąpił do opracowania, choćby najogólniejszego jego planu. Pomocą tu był znowu Jarosław Dąbrowski, który z Cytadeli zdołał przesłać do rozpatrzenia Komitetu szczegółowo nakreślony projekt jednoczesnego powstania w całym zaborze rosyjskim, oraz zaraz na początku zdobycia pewnych zapasów broni w bardzo słabo w tym czasie strzeżonych arsenałach Modlina. Bobrowski plan ten uzupełnił projektem porwania w pierwszym dniu powstania, lub też w przeddzień, W. Ks. Konstantego i zatrzymania go w roli zakładnika w jakim mocno ufortyfikowanym oraz bronionym do ostateczności domu. Na podstawie tego planu wyznaczono termin powstania na wiosnę 1863 roku i rozpoczęto energiczne przygotowania. Do wszystkich księży wysłane zostały instrukcje co do agitacji wśród ludu wiejskiego. Tem miano masowo uświadamiać, poczym, co energiczniejszych i uczciwszych wciągać do organi-