Strona:J. Grabiec - Zagadnienie Sejmu Niepodległego Królestwa Polskiego.pdf/11

będą mogły uchwalać żadnych takowych aktów, któreby stanowiły konstytucyę narodową. Wszelki akt takowy uznany będzie przez nas za przywłaszczenie samowładztwa narodowego, podobne do tego, przeciwko któremu z ofiarą życia naszego teraz powstajemy”.
 „12. Wszystkie władze doczesne, od nas powyżej tym aktem uchwalone, dopóty w zupełnej mocy i działaniu swojem trwać będą, dopóki cel niniejszego Powstania naszego uskutecznionym nie będzie... Wtedy Naród, w reprezentantach swoich zebrany, odbierze sprawę z dzieł i postępków władz doczesnych, ogłosi światu wdzięczność swoją dla cnotliwych Ojczyzny synów, nagradzając ich pracę i ofiarę w miarę sprawiedliwych zasług; wtedy nakoniec stanowić będzie o przyszłej swojej i późnych pokoleń szczęśliwości”.
 Zasada „doczesnych”, t. j. tymczasowych instytucyi, pierwiastek czysto konfederacki (sądy kapturowe, sejmy konfederackie) wprowadzony tu został, jako zasada rządów w czasie walk o niepodległość „do czasu, w którym kraj polski od obcego żołnierza i wszelkiej zbrojnej siły powstaniu naszemu przeciwnej oswobodzony i całość jego granic zabezpieczona nie zostanie”. Potem dopiero, w kraju wolnym i bezpiecznym, Naród w reprezentantach swoich zebrany... stanowić będzie o przyszłej swojej i późnej pokoleń szczęśliwości”, t. j. ułoży sobie konstytucyę.
 Jest to jedynie możliwe stanowisko. W chwili przewrotów i walk o samo istnienie, wszystkie instytucye rządowe nasze muszą bezwzględnie nosić charakter tymczasowy. Pod grozą zaś uznania „za samowolne przywłaszczenie samowładztwa narodowego” nie wolno im uchwalać nic takiego, co zawsze i wszędzie musi być kompetencyą Sejmu Ustawodawczego, t. j. konstytuanty, czy kongresu narodowego, czy wreszcie — zgodnie z brzmieniem Ustawy Majowej — Sejmu Konstytucyjnego.
 Lecz Sejm, którego ogół żąda? Czy może być Sejm o charakterze tymczasowym? Czy wogóle może być mowa o sejmie w obecnych warunkach?
 Na to odpowiedzieć trzeba twierdząco.
 Sejm w obecnej chwili jest koniecznością. Jest on jedynym warunkiem, który może legalizować w pojęciu narodu wszystkie przedwstępne kroki do realizacyi niepodległości narodowej i zapoczątkować w całej pełni okres państwotwórczy siłami, przeważnie narodowemi, dokonywany. Sejm ten w obecnych warunkach oczywiście musi być zgodny z zasadą