Strona:J. I. Kraszewski - Programm polski 1872.djvu/26

Ta strona została uwierzytelniona.
16

mroki absolutyzmu.. — tu wykluwają się pojęcia prawa, tam wszystko stoi jeszcze na sile..
Z takiém prowisorjum, tylko o przejściowym stanie mowa być może.. — o jakimś modus vivendi, gdy dziś, jak dowodzi broszura b. Członka Rady Stanu, tylko o modus moriendi mowa być może. Jakież by z resztą znaczenie mieć mogły zawarte traktaty między małoletnim, którym jest Rossia, a spętanym niewolnikiem?
Jak się mamy zachować względem Rossij? Całą odpowiedzią na to pytanie być musi — tak tylko aby stanu naszego nie pogorszać, charakteru nie spodlić a wynarodowieniu się obronić.
Jedyną korzyścią, jaką kraj by dziś mógł wyciągnąć z nieznośnego z kąd inąd położenia — jest korzyść materialna. Polskie kraje pod panowaniem Rossij są pod względem ekonomicznym (gdyby swoboda rozwoju choć w tym względzie dopuszczoną była) — położone dosyć szczęśliwie. Polska na polu gospodarstwa i przemysłu powinna się starać o jak najobfitszą produkciję, na którą ma siedemdziesiąt milionów