Może nam być za grzech poczytaném co powiemy, trudno jednak nie wypowiedzieć głębokiego przekonania. Wychowywanie polaków we Francij było koniecznością może, ale w zasadzie, mimo świetnych wyjątków, nigdy się nam nie zdawało właściwém. — Charakter nasz wadami swemi zbliża się do francuzkiego; wychowanie francuzkie zamiast przynosić antidota przeciw nim, potęgowało je tylko. Ze szkół i instytutów francuzkich, wadliwych z resztą i źle organizowanych (jak okazało doświadczenie) wychodzili polacy z wszczepionemi w nich francuzami, istoty szlachetnych popędów, ale lekkomyślne, zarozumiałe, mało umiejące, choć powierzchownie wykształcone, i do pracy wytrwałéj nie zdolne. —
Wyjątki liczne są wszędzie — co do ogółu rezultat ten nie podpada wątpliwości. Silić się na wychowywanie młodzieży sierocéj tam, gdzie wychowanie najtrudniejsze, najniedostateczniejsze, najmniéj pewne daje wypadki — byłoby doprawdy — dziwném. Ceniemy zasługi założycieli i dobrodziejów tych instytucij wysoko, oddajemy im cześć, rozumiemy żal nad tém, że dzieła tylu ofiar, poświęceń i tak poczciwych
Strona:J. I. Kraszewski - Programm polski 1872.djvu/58
Ta strona została uwierzytelniona.
48
