dem handlu, nieznane było, pisze Hagenmejster, Europie i niedostępne dla niéj i jéj przemysłu przed pięciądziesiąt laty. Jeograficzna nawet brzegów jego znajomość bardzo była powierzchowna. Turcy nie dopuszczali tu obcych okrętów, tylko o ile im się podobało. Traktat w Kainardżi r. 1774 otworzył dopiéro
Jules de Hagenmeister. Odessa. Impr. de la Ville 1835. 8. 199 pp. VI. Tables. — О торвовлѣ промышленнойсти, просвѣщеній и образованій Одескихъ Евреевъ И. С. Финкеля Одесса 1843. 8. 24 стр. — Lettres sur Odessa, par Sicard 1812.
Историческо-Статистическій опытъ о торвовыхъ и промышленныхъ силахъ Одессы. Соч. А. Скальковскаго. Оде. 1839. 8. Одесса въ 1840 водахч тобоже (Рукописъ)
Kalendarz odesski na rok 1841. zawiéra artykuł o handlu p. F. Brun, wyborny.
Noticia sobre el commercie que se puede entablar entre Odessa, Espana y sus Americas, por los Senores Baguer y Compania Comerciantes en Odessa 1830 st. 9. pp. 1 Tabl.
Reisen in Siedrussland von J. G. Köhl. I. II th. Dresden und Leipzig. 1841. To ostatnie dzieło powierzchownie rzeczy bierze, nie jednokrotnie nawet fałszywe wnosi podania, które poniżéj zbijać, gdy zręczność się nawinie, będziemy — W polskim języku nic nie mamy o handlu morza czarnego.