i Etnologija.
Europa, ze stanowiska geograficznego, jest półwyspem, ze stanowiska zaś historycznego jest przyległością Azyi.
Zbudowaną jest na trzeciéj, zachodniéj części długiéj górzystéj osi, która się ciągnie w kierunku łamanym i nieregularnym od morza Japońskiego do odnogi Biskajskiéj. Na krawędziach pasma tego stoki półwyspów kierują się ku południowi, a rozległe płaskowzgórza ku północy. Najwyższym szczytem Europy jest Góra Biała (Montblanc), wzniesiona o 16,000 stóp po nad poziom oceanu. Oś wyniosłości nie jest osią obwodu: pochyłość południowa jest znacznie krótsza i bardziej urwista od północnej. Niezmierzone stepy Azyi ciągną się przez Niemcy aż do Hollandyi. Armija mogłaby przebyć odległość przeszło sześciu tysięcy mil od Oceanu Spokojnego do Atlantyku, nie napotykając żadnéj wyniosłości, przenoszącéj cyfrę kilkuset stóp. Przejście z Azyi do Europy oznacza się ogólnikowo przez średnią proporcyjonalną do wzniesienia obu lądów nad powierzchnią oceanu, które stanowi dla Azyi stóp 1132, a dla Europy 671.
Przez otwartą tym sposobem drogę hordy wschodnie niejednokrotnie zwalały się na zachód. Przy obfitości źródeł i strumieni, lecz nie przecięta żadną rzeką, któraby mogła stawić znaczne przeszkody,
