Ta strona została uwierzytelniona.
Taki był skutek sporu o kształt i wielkość ziemi. Przed załatwieniem jego, powstała inna sprzeczka, bogata w następstwa jeszcze większej doniosłości. Był to spór o położenie ziemi względem słońca i innych planet.
Prusak Kopernik[1] wykończył około r. 1507 dzieło „O obrotach ciał niebieskich“. W młodości podróżował po Włoszech, oddawał się astronomii i nauczał matematyki w Rzymie. Po głębokiem zbadaniu systemów Ptolemeusza i pitagorejskiego, nabył przekonania o wyższości tego ostatniego i postanowił w księdze swojej go poprzeć. Widząc, że zasady jego wręcz były przeciwne prawdzie objawionej i przewidując, że ściągną nań kary kościelne, użył wyrażeń ostrożnych i oszczę-
- ↑ Przypisek tłumacza. Charakterystyczną jest rzeczą, jak różni tłómacze wobec tych dwóch słów się zachowują. Francuz przekłada „Prusaka“ oryginału bez zająknienia: Niemiec opuszcza ten epitet, ale naomiast wsuwa do tekstu kilka wierwszy, streszczających żywot wielkiego astronoma: Rosyanin zmienia po prostu „Prusaka“ na „Polaka“. Na pytanie moje, czy autor pod wyrazem „Prusak“ rozumie narodowość niemiecko-pruską Kopernika, czy też tylko pochodzenie jego z prowincyi zwanej Prusami, otrzymałem następną odpowiedź: „Co do Kopernika, czy był on Prusakiem, lub nie, Pan jesteś odemnie większą powagą. Ja poszedłem za tem, com znalazł w biografiach. Najlepieśbyś uczynił, zamieszczając odpowiedni przypisek“. Zdaje mi się, że nie potrzebuję przypominać czytelnikowi mojemu, jak powyższego „Prusaka“ każdy z nas rozumie.
