Strona:J. W. Draper - Dzieje stosunku wiary do rozumu.djvu/239

Mieliśmy już sposobność zauważyć, że równikowa średnica ziemi przewyższa biegunową o sześć blisko mil.
 Dwie okoliczności dają się wywnioskować ze spłaszczenia ziemi: 1. że dawniej była ona w stanie miękkim; 2. że uformowała się skutkiem mechanicznej, a więc drugorzędnej przyczyny.
 Ale wpływ tego rodzaju przyczyn okazuje się nietylko na powierzchownej postaci kuli ziemskiej, jako sferoidy, ukształtowanej przez obracanie się, ale również jasno wynika z zastanowienia się nad istotą jej składu.
 Badając skały wodne, znajdujemy, że masy ich przechodzą milę grubości; a jednak narastały one powoli. Materyał, z którego się składają, powstawał z rozsypywania się dawniejszych lądów; dostawał on się do wodnych potoków, a te na nowo go roznosiły. Wypadki tego rodzaju, zachodzące w naszych oczach, potrzebują bardzo znacznego czasu, aby się stać widocznemi; taki osad wodny może np. dojść kilku cali grubości zaledwie w ciągu stulecia; cóż dopiero powiedzieć o przeciągu czasu, potrzebnym na utworzenie pokładu, mającego kilka tysięcy łokci w przecięciu.
 Stan brzegów Egiptu znany jest od dwóch przeszło tysięcy lat. W ciągu tego czasu, skutkiem osadu składanego przez Nil, ląd wyraźnie zajął część morza. Cały nawet Egipt dolny powstał w ten sposób. Wybrzeża morskie w pobliżu ujścia Missi-