Ta strona została uwierzytelniona.
ROZDZIAŁ IX.
Spór o kierownictwie wszechświata.
Dwa są poglądy na kierownictwo świata: 1) przypisujący je opatrzności; 2) prawom. — Pierwszego broni duchowieństwo. — Rys powstania drugiego.
Kepler odkrywa prawa kierujące układem słonecznym. — Dzieła jego potępia władza papiezka. — Da Vinci zakłada podwaliny filozofii i mechaniki. — Galileusz odkrywa główne prawa dynamiki. — Newton je stosuje do obrotów ciał niebieskich i dowodzi, że układem słonecznym rządzi konieczność matematyczna. — Herschel rozciąga to twierdzenie do wszechświata. — Hipoteza o mgławicach. — Zarzuty kościelne przeciwko niej.
Dowody panowania praw w budowie ziemi, oraz w rozwoju gatunków zwierząt i roślin. — Powstały one przez rozwój, ale nie przez stworzenie.
Panowanie praw widocznem jest w dziejowym rozwoju społeczeństwa ludzkiego i każdej jednostki człowieczej.
Częściowe przyjęcie poglądu tego przez niektóre wyznania reformowane.
Kepler odkrywa prawa kierujące układem słonecznym. — Dzieła jego potępia władza papiezka. — Da Vinci zakłada podwaliny filozofii i mechaniki. — Galileusz odkrywa główne prawa dynamiki. — Newton je stosuje do obrotów ciał niebieskich i dowodzi, że układem słonecznym rządzi konieczność matematyczna. — Herschel rozciąga to twierdzenie do wszechświata. — Hipoteza o mgławicach. — Zarzuty kościelne przeciwko niej.
Dowody panowania praw w budowie ziemi, oraz w rozwoju gatunków zwierząt i roślin. — Powstały one przez rozwój, ale nie przez stworzenie.
Panowanie praw widocznem jest w dziejowym rozwoju społeczeństwa ludzkiego i każdej jednostki człowieczej.
Częściowe przyjęcie poglądu tego przez niektóre wyznania reformowane.
Dwa są sposoby tłómaczenia kierownictwa świata: albo ciągłem mieszaniem się bóstwa, albo działaniem niezmiennego prawa.
