Strona:J. W. Draper - Dzieje stosunku wiary do rozumu.djvu/383

Ta strona została uwierzytelniona.

żnicy długości pomiędzy Londynem a Paryżem; wynalezienie stosu Volty; badanie nieba przez Herschlów; rozwinięcie zasady krzyżowania czyli interferencyi przez Younga, oraz ustalenie jego teoryi falowania czyli undulacyi światła; przewietrzanie więzień i innych gmachów; wprowadzenie gazu do oświetlania miast; oznaczenie długości wahadła sekundowego; wymiar różnic ciążenia pod rozmaitemi szerokościami; doświadczenia ku oznaczeniu krzywości ziemi; wyprawa podbiegunowa Rossa; wynalazek Davyego lampy bezpieczeństwa, oraz jego rozbiór ziem i alkaliów; odkrycia elektromagnetyczne Oersteda i Faradaya; przyrządy rachunkowe Babbagea; założenie, na wniosek Humboldta, wielu stacyi magnetycznych na powierzchni ziemi. Lecz niepodobna na tej szczupłej przestrzeni, którą rozporządzam, zmieścić nawet dokładnego spisu działań tego towarzystwa. Duch jego taki sam był jak ten, który ożywiał akademię del Cimento, więc i hasło miało podobne: „Nullius in verba“, nie przysięgać na niczyje słowo. Wygnało ono przesądy, dopuszczając jedynie rachunek, dostrzeżenia i doświadczenia.
Nie należy jednak sądzić, że w tych wielkich usiłowaniach i powodzeniach Towarzystwo Królewskie działało pojedyńczo. We wszystkich stolicach Europy powstawały akademie, instytuty i towarzystwa równie znamienite i równie pożyteczne w po-