Strona:Jakub Glass - Stan prawny kościołów ewangelickich.pdf/19

 Przepisy te, mieszczące się w rosyjskiej Ustawie spraw duchownych wyznań obcych (Zw. Pr. XI, I. art. 252—898), w gruncie rzeczy nie wiele się różnią, od przepisów, jakie obowiązują w b. Królestwie Polskiem, ponieważ ustawa kościelna z r. 1849 pod niejednym względem wzorowana była na przepisach rosyjskich.
 Sprawami wyznania Ewangelicko-Augsburskiego zarządzały w Rosji Konsystorze, (art. 543), składające się z świeckiego prezesa, wiceprezesa duchownego (Superintendent Jeneralny) oraz z równej ilości członków świeckich i duchownych (art. 545). Zakres władzy odpowiadał zakresowi władzy Konsystorza Warszawskiego (art.553). W każdym okręgu konsystorskim jest pewna ilość okręgów senioralnych, któremi zarządzają seniorowie (Probst. art. 511). W każdym okręgu konsystorskim co roku zbiera się synod; jest to ciało doradcze, składające się tylko z duchownych danego okręgu (art. 691). Dopuszczalne jest również zwoływanie od czasu do czasu Jeneralnego Synodu E.-A., (art. 699), którego skład osobisty, jak również i zadania odpowiadają Synodowi Jeneralnemu w Królestwie Polskiem. Pastor po ukończeniu studjów teologicznych i złożeniu dwóch egzaminów przed Konsystorzem, otrzymuje stanowisko kaznodziei. Stanowisko to obsadzane bywa niekiedy z nominacji monarchy, niekiedy z wyboru, w tym ostatnim wypadku, na zasadzie opinji Konsystorza i zatwierdzenia gubernatora (art. 409 i nast.). Samorząd w poszczególnych zborach sprawują rady kościelne (art. 718). Odrębność przepisów, obowiązujących w Rosji, stanowiło to, że sprawy rozwodowe, należące również do właściwości konsystorzy, rozpoznawane były nie w jednej instancji, jak w Konsystorzu Warszawskim, ale w dwóch instancjach, mianowicie na skargę strony interesowanej sprawy przechodziły jako do drugiej instancji, do Konsystorza Jeneralnego w Petersburgu, (art. 569). Konsystorze miejscowe i Konsystorz Jeneralny urzędowały w języku niemieckim. (art. 588, 577).