Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/156

pragnie żyć w pokoju i zgodzie ze swymi sąsiadami, pragnie te sąsiedzkie stosunki rozwijać i pogłębiać. Dotychczasowy chaos wojenny na wschodzie Europy szkodził nietylko państwom wojującym, ale całej Europie, która dopóty nie wróci do normalnych stosunków, dopóki na wschodzie nie zapanuje pokój a twórcza pokojowa działalność nie odbuduje zrujnowanych warsztatów ludzkiej pracy.
 Pragniemy wziąć intensywny i twórczy udział w tej wielkiej odbudowie i dlatego chcemy pokoju, opartego na wzajemnej wierze w obopólną lojalność, która jedynie daje pewność we wzajemnych stosunkach.
 To, cośmy przyjęli w pierwszych artykułach preliminarnego pokoju, podpisanego tu w Rydze, a więc wzajemne poszanowanie niepodległości i suwerenności, niewtrącanie się do spraw drugiej strony, danie każdemu możności kulturalnego rozwoju i t. p. — będzie podwaliną stosunku Polski do jej wschodnich sąsiadów. Inne artykuły, stanowiące tylko zasadnicze sklepienie definitywnego pokoju, musimy rozwinąć i szczegółowo opracować, aby stworzyć drogą porozumienia, które w pracach minionych nie było tylko czczem słowem, realne podstawy wzajemnego rozrachunku i wyrównania pretensji, bo tylko taki pokój będzie aktem szczerego porozumienia, który nie pozostawi po sobie wrażenia nienaprawionej krzywdy lub niewyrównanego dziejowego rachunku.
 Skorośmy parę miesięcy temu, kiedy prace nasze nad preliminarnym pokojem rozwijały się jeszcze przy huku dział, potrafili stworzyć atmosferę porozumienia, to wierzę, że i teraz tembardziej ją stworzymy a dzieło definitywnego i trwałego pokoju porozumienia doprowadzimy szybko do skutku na pożytek własnych narodów i całej ludzkości.
 Owiani jak najlepszą wolą, liczymy także na dobrą wolę Delegacji Rosyjsko-Ukraińskiej i jej Szan. Przewodniczącego i dlatego przystępujemy do rokowań z wiarą w powodzenie naszej pracy pokojowej.
 Następnie przemówił JOFFE:
 Rozpoczynając pertraktacje co do ostatecznego pokoju z Polską, Rosyjsko-Ukraińska Delegacja Pokojowa może z zadowoleniem stwierdzić, że te nieporozumienia, które dawniej wzbudzały wątpliwości co do szczerości pokojowych zamiarów Polski obecnie znikają i wita złożone tu przed chwilą oświadczenie, że „Polska Delegacja Pokojowa rozpoczyna swe prace z taką samą stanowczą wolą zawarcia definitywnego pokoju, jaką wykazała w swych pracach nad Traktatem o pokoju preliminarnym.“
 Rosja i Ukraina ze swej strony nigdy nie dawały powodu do jakichkolwiek powątpiewiań co do szczerości ich dążeń pokojowych. Jeżeli