Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/27

Ta strona została przepisana.

polskim i rosyjskim. Rozgraniczenie obu tych państw musi nastąpić na podstawie przedewszystkiem dążeń i interesów samej ludności. Na stanowisku tem stanął już oddawna Rząd i Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.
Rzeczpospolita Polska postanowiła nieodwołalnie ustalić swą wschodnią granicę w porozumieniu z miejscową ludnością i ma prawo i obowiązek domagać się również, aby ludności tych ziem, które leżą poza obecną linją polskiej administracji, a należały przed 1772 r. do Polski, dana była możność swobodnego wypowiedzenia się co do swej przynależności państwowej.
Rzeczpospolita Polska nie może być również obojętna na los nowopowstałych państw, z którymi wiążą ją poważne interesy ogólno-europejskiego pokoju. W tym samym też celu — trwałego ustalenia pokoju — Rzeczpospolita Polska musi domagać się zatwierdzenia warunków pokojowych, któreby ułożyła z rządem Sowietów, przez reprezentację całego narodu rosyjskiego.
Na tych podstawach rząd polski postanowił porozumieć się z mocarstwami sprzymierzonemi i państwami współinteresowanemi i na tem oprzeć swą odpowiedź rządowi Sowietów rosyjskich.“
Tak wyglądały zasadnicze podstawy pokoju z Sowietami, opracowane przez Rząd polski, a akceptowane przez Sejmową Komisję dla Spraw Zagranicznych.
W nocie z dnia 6. III. 1920 r. Cziczerin ubolewa nad tem, że rząd polski nietylko nie zdecydował się jeszcze rozpocząć rokowań pokojowych, ale rozpoczął wielką ofenzywę na terytorjum ukraińskiem, co zmusza Sowiety do dalszego prowadzenia wojny. Mimo to Cziczerin oświadcza, że wojska czerwone nie przekroczą linji, wymienionej (w deklaracji Rady Komisarzy Ludowych) ani na Ukrainie, ani na północy, o ile nie będą zaatakowane przez wojska polskie.
W nocie z dnia 27. III. 1920 r. minister Patek zawiadamia kom. Cziczerina, że rząd polski jest gotów rozpocząć rokowania pokojowe z pełnomocnikami rosyjskimi, począwszy od dnia 10. IV. 1920 r. Jako miejsce rokowań proponuje rząd polski Borysów. Jeżeli rząd rosyjski zdecyduje się posłać swych pełnomocników na dzień oznaczony, lub późniejszy, rząd polski da rozkaz wstrzymania kroków nieprzyjacielskich na odcinku przyczółka mostowego Borysów.
W nocie z dnia 28. III. 1920 r. kom. Cziczerin oznajmia, że przyjmuje datę 10. IV. 1920 r. jako dzień otwarcia konferencji pokojowej. Równocześnie jednak wyraża zdumienie z powodu propozycji