Strona:Jan Kochanowski książę poetów polskich.djvu/05

stemi literami. Ponieważ Kochanowski w przecudnym poemacie po mistrzowsku wystawił uroczystość sobótek, przeto gorący patryota „Goniec Wielkopolski” słusznie radzi, aby wdzięczna Polska uczciła pamięć genialnego poety w wilią świętego Jana Chrzciciela i połączyła ten obchód narodowy z prastarym obchodem wianków.
 Ta szczęśliwa i zacna myśl od razu trafiła do przekonania ogółu i powszechną zjednała sobie wziętość; oby pogoda wtórowała téj uroczystości. Nie wątpię, że we wilią świętego Jana Chrzciciela każdy prawy Polak uwieńczy portret Kochanowskiego i raz po raz spojrzy na horyzont; zjawiająca się chmura zasmuci go, a znikająca rozweseli. Jeżeli słota nie zawiedzie nadzieji, to gdy wybije godzina obchodu, nad wodami bieżącemi zaroi się jak w ulu. W obec uroku zorzy wieczornej i czaru nocy letniéj pod tłem lazurowém wśród przystrojonéj kwiatami wegetacyi Czerwcowéj, zaledwo z trudnością będzie można się przecisnąć przez tłumy z radością dążące ku smugom wzdłuż Warty. Przeplatany rozmaitemi epizodami obchód niewątpliwie wywrze na publiczności miłe wrażenie, gdyż wianki nie są bezmyślną zabawką, lecz mitologiczną tradycyą narodową z zamiérzchłéj epoki przedchrześcijańskiéj. Między rokiem 1564 a 1574 Kochanowski kilkakrotnie był w Poznaniu; teraz jego cień zstąpi z wysokości na ziemię wielkopolską i wspólnie z rodakami ucieszy się widokiem sympatycznego obrzędu narodowego. Wypada serdecznie uczcić poetę pogodnym blaskiem opromieniającego Polskę zygmuntowską, mianowicie, że ten wieszcz jest rzeczywiście twórcą naszego nowoczesnego artyzmu poetycznego; ztąd jego produkcya autorska jest piérwszorzędnym wypadkiem w poezyi polskiej, będącéj potężną dźwignią ducha narodowego. Kochanowski zaszczytnie się uiścił z wzniosłego zadania; którego się podjął, gdyż stósownym taktem zdołał w poezyi pogodzić element katolicki z żywiołem klasycznym. Tym sposobem jego kreacye poetyczne są podobne do świetnych gwiazd, iskrzących się brylantami najpiękniejszych zalet; to też nie łatwo z jego poematów doraźnie wybrać najdoskonalsze utwory, gdyż niemal wszystkie odznaczają się doskonałością.