Henryeta Duval córka kupca z Warszawy, a matka Anny Orzelskiej późniejszéj ks. Holsztyńskiéj, Denhoffowa podkomorzyna litewska i inne.[1] Już wtedy za przykładem dworu psuły się obyczaje magnatów i dostatniej szlachty, weszły w zwyczaj intrygi miłosne niezbyt platonicznej natury, których opis znajdujemy w pamiętnikach ks. Kitowicza.[2]
Epoka Stanisława Augusta i obyczaje jego dworu, zanadto są wszystkim znane, abyśmy je opisywać mieli, zaznaczymy tylko, iż od tego czasu zaczynają się u nas rozszerzać choroby weneryczne. Znane one wprawdzie były i poprzednio i to oddawna, czytamy już bowiem w kronice Bielskiego: „tegoż czasu (t. j. r. 1493), franca naprzód do Polski przyniesiona, przyniosła ją jedna białogłowa z Rzymu do Krakowa co tam na odpust chodziła;” wiadomo także iż kardynał Fryderyk syn Kazimierza Jagielończyka, umarł na wenerję[3] i w XVI w, już u nas dzieła lekarskie o niej pisano[4], lecz w każdym razie zdarzała się tylko wyjątkowo i dopiero w koń-
- ↑ Wójcicki. Zarysy domowe t, II p. 7 i nast.
- ↑ Pamiętniki ks. Kitowicza wyd. 2 Petersburg i Mohylew, t. IV, roz, XVI str. 94 i 97.
- ↑ Pisze o nim Miechowita (Chronicorum regni poloniae lib. IV p. 373): „Anno dom. 1503 die martis quarta decima mensis martii… Illustr. ac rever. Dominus Fridericus Cardinalis Praesbiter S. R. Ecclesiae in septem collis Primasque Gniez. et Episc. Cracov. in curia Episcopali Cracoviae vitam temporalem morte consumavit et finivit. Causa fuit resolutio virtutum ex pernicioso morbo gallico cum in observatione remiginis,” — a także w Katalogu biskupów krakowskich pisze ks. bisk. Łętowski: „umarł rzeczywiście na szpetną chorobę zwaną wtedy morbus gallicus” (t. II p. 50).
- ↑ Patrz interesującą pracę Dra Józefa Rolle, zamieszczoną w Tygodniku lekarskim r. 1862 p. t. Notatki do historyi chorób wenerycznych w Polsce.
