którego się nazuwa trzyłokciową z grubego sukna onuckę,
2. szarawary czyli spodnie z rozciętemi do zapinania na guziki nogawicami, również z sukna grubego, szarego koloru, które można zdjąć każdej chwili, nie zdejmując kajdan,
3. koszul 2, gaci 2 pary, też na guziki zapinane do zdejmywania przez kajdany, wszystko to ze zgrzebnego płótna,
4. korzuszek krótki, tak zwany półszubek,
5. korzuch długi czyli szuba,
6. czapka futrzana z zawiasami, t. j. z ruchomym daszkiem na przód, na kark i uszy,
7. rękawice po łokcie skórzane,
8. szynel czyli właściwie hałat.
Ten hałat czyli płaszcz jest najważniejszym ubraniem i każdy musi go nosić na sobie — gdyż na plecach tego hałata jest z czerwonego sukna wykrojony i wszyty as karowy, który z daleka wskazuje aresztanta, katorżnika! Każda gubernia Sybirska wydaje takie same hałaty aresztantom, z tą tylko różnicą, że każda gubernia wstawia inne asy karowe: to z czerwonego, to z czarnego, to z żółtego sukna, jako swe godło gubernialne.
Tak więc wyekwipowani i przyozdobieni w czerwone asy, po ośmiodniowym odpoczynku, wyruszyliśmy z Tobolska dnia 20. grudnia 1863 roku, tak zwanem etapnem pariadkom.
Nim zapoznamy się bliżej z etapom, muszę obznajomić czytelnika, co to jest katorżnik i jak on wygląda. Otóż katorżnikiem jest ten, kto popełnił zbrodnię, za którą został zasądzony do tak zwanych robót katorżnych, t. j. do robót ciężkich fortecznych lub kopalń syberyj-
