Strona:Jan Sygański - Analekta sandeckie.djvu/79

Ta strona została skorygowana.

toris Lateranensis... Sub eximia protectione Illustris. et Excellentis. Dom. Francisci de Dęmbiany Dęmbinski. Castellani Sandecensis, Capitanei Volbromensis. Cracoviae Typis Univer. 1701 in fol.
Uniwersał tegoż kasztelana, w sprawie pospolitego ruszenia przeciwko wojskom szwedzkim Karola XII.[1]
Franciszek z Dembian Rawicz Dembiński, Kasztelan Sandecki, Starosta Wolbromski.
Wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tem wiedzieć należy, osobliwie Jaśnie Oświeconym Wielmożnym Panom i Braci przy zaleceniu powolności usług moich, także Miastom, Miasteczkom, duchownym i królewskim do wiadomości donoszę. Kiedy tak Rzeczpospolita Nasza vicibus infaustis afflicta, jęczy sub armis przez wprowadzone Wojska Szwedzkie, które przeszedłszy już prawie wszystkie kraje królestwa tego, dalej ad fortia agenda bardziej videntes accedere, aniżeli honesta pacis media z nami przedsiębrać.

Przeto ponieważ w tak nieszczęśliwym czasie sentiendo wszyscy omne malum cierpimy, a mniej sarkamy, sine consilio et praesidio zostając dotychczas. Przystępujemy tandem ad media salvandae Patriae przez trzecie i ostatnie Wici,[2] wydane od I. K. Mci na Pospoliteruszenie, przez naznaczony sejm extraordynaryjny dwuniedzielny do umówienia i postanowienia środków ratowania siebie. In fundamento czego ex munere officii mei, ja wydaję ten mój Uniwersał do Miast, Miasteczek i Wsi, tak królewskich jako i duchownych, Powiatu Sandeckiego i Czchowskiego, aby Wyprawa, inhaerendo Constitutioni an. 1621, irremissibiliter na czas i miejsce naznaczone stawała, sub poenis contra renitentes Legibus Regni descriptis. Dla lepszego tej Wyprawy porządku naznaczam Popis die 18 praesentis junii anno nunc currenti w Mieście Czchowie, na którem miejscu JMP. Chorąży Powiatu z tego uczyni Conscriptionem praesentium z należytym porządkiem, absentes zaś pro renitentibus et Juri Communi rebellibus, stosując się do tak wielu Konstytucyi deklarować będzie, i executionem militarem

  1. Wiadomo dobrze, że wojska szwedzkie Karola XII. wkroczyły do Polski i zajęły Kraków 1702, a Lwów 1704 r. Ucierpiał od nich niemało i Nowy Sącz, jak czytam w zapiskach miejskich na jednem miejscu: „W r. 1704 na gwałtowną potrzebę całego miasta, t. j. na okup Szwedom, zaciągniono od JMC pana Władysł. Stadnickiego, miecznika czernichowskiego, 645 złp.“
  2. Starodawnym obyczajem szlachta zwoływała się na wojnę przez listy z królewską pieczęcią, po starostwach obnoszone na wysokiej wiesze czyli wici.