Wikiźródła

Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/161

Ta strona została przepisana.

 Wobec tych szerzących się z każdym rokiem różnowierczych nauk nie tylko pomiędzy podgórską szlachtą, ale i mieszczaństwem, jakież stanowisko zajęło duchowieństwo i inni dobrze myślący katolicy? Kardynał Jerzy Radziwiłł, biskup krakowski, wizytując w r. 1597 swą rozległą dyecezyę, zawitał także do Nowego Sącza, gdzie od 19. sierpnia do 19. września zwiedził wszystkie kościoły tego miasta, zreformował kollegiatę, tudzież klasztor Norbertanów i Franciszkanów[1]. Na życzenie kardynała Bernarda Maciejowskiego odprawiali księża Soc. Jesu misye na Podkarpaciu. Już w roku 1605 przybyli do Starego Sącza ks. Stanisław Radzimski z drugim towarzyszem, gdzie 2. lutego rozpoczęli kilkudniową misyę, podczas której przejezdna jakaś Aryanka przyjęła katolicką wiarę. Ze Starego Sącza pospieszył 13. lutego ks. Radzimski z towarzyszem do Nowego Sącza, gdzie podczas 40 godzinnego nabożeństwa w kollegiacie miewali kazania misyjne. Wielu z szlachty i mieszczan przyjęło Sakramenta św., a z tych ostatnich 8 rodzin luterskich i wielu innych różnowierców wróciło do wiary katolickiej[2]. W trzy lata potem w 1608 r. ks. Jan Januszowski, archidyakon sandecki, słynny autor na polu piśmiennictwa polskiego[3], odbył kanoniczną wizytę w Nowym Sączu i uzupełnił zaprowadzoną przez kardynał Radziwiłła reformę duchowieństwa. Dwa także synody dyecezyalne, odbyte w Krakowie: pod zwierzchnictwem biskupa Piotra Tylickiego w r. 1612[4], tudzież biskupa Marcina Szyszkowskiego w r. 1621, nie miały innego celu, jak podniesienie duchowieństwa a wiary między ludem[5]. Nie mniejszą gorliwość w obronie wiary katolickiej pokazał Zygmunt Tarło, kasztelan sandecki, dziedzic Zakliczyna i Melsztyna. W celu wykorzenienia sekty aryańskiej w tamtych stronach

  1. ↑ Archiw. kapitul. przy katedrz. krakow. ks. IX. in fol. — Archiw. kolleg. sandec. vol. II. in fol.
  2. ↑ Wielewicki: Histor. diar. T. II. p. 76—79.
  3. ↑ Uczony Jan Januszowski, najprzód dworzanin cesarza Maxymiliana II., następnie sekretarz Zygmunta Augusta i pisarz poborowy Stefana Batorego, wreszcie od 1577 r. drukarz krakowski. Po śmierci żony obrał sobie stan duchowny w r. 1588 i wkrótce plebanię w Solcu otrzymał. Był przytem archidyakonem kollegiaty sandeckiej od r. 1599 do śmierci w r. 1613. Między r. 1585 a 1613 napisał wzorową polszczyzną i drukiem ogłosił w Krakowie 20 kilka dzieł.
  4. ↑ Wielewicki: Histor. diar. T. III. p. 67. — Na tym synodzie, obok innych dostojników, zasiadał także opat sandecki, Jan z Zakliczyna Jordan.
  5. ↑ Martini Szyszkowski eppi cracov. reformationes generales ad clerum et populum A. D. 1621.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Jan_Sygański_-_Historya_Nowego_Sącza.djvu/161&oldid=1304444”