Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/185

Ta strona została przepisana.

wzrósł do 2.645 złp., a miasto nie było w stanie zwrócić go Norbertanom, dostąpiło im Piątkowę na czas nieograniczony[1].
Do tylu klęsk bezustannych przybyła jeszcze nowa straszniejsza. Od. r. 1676 upłynęło prawie lat 35 bez pojawienia się dżumy w ziemi sandeckiej, aż dopiero w r. 1710 wybuchła z całą swą okropnością, podsycana niechlujstwem moskiewskiego żołdactwa, które z carem Piotrem Wielkim podtrzymywało chwiejny tron Augusta II. „W Starym Sączu wymarło tego roku na dwa tysiące, a w Nowym Sączu bez liczby“, powiada lakonicznie współczesna kronika[2]. To też rewizya miasta, uczyniona 1711 r. przez Jana Lokajskiego i Stanisława Bartmanowicza, rajców sandeckich, wykazuje domów wskutek wyludnienia pustką stojących 75; z pomiędzy rzemieślników utrzymywało się zaledwie 2 szewców, 3 płócienników, kotlarz, rymarz, rzeźnik, kuśnierz, bednarz, krawiec, garncarz, cyrulik i 2 przekupki[3].
OO. Norbertanie i Franciszkanie ratowali, jak mogli, chorych, zapowietrzonych, dodawali otuchy słowem Bożem i opatrywali św. Sakramentami konających. Kilku też z nich, służąc zadżumionym, padło ofiarą swego poświęcenia. Po dziś dzień w Librantowej stoi przy drodze stara kapliczka z sygnaturką, wśród rozłożystych wiekowych dębów; jest to nagrobek zmarłych na posłudze zapowierzonym i pochowanych tamże Norbertanów sandeckich.

Oprócz morowego powietrza trapiła miasto chorągiew pancerna podstolego koronnego[4] pod wodzą pana Konarzewskiego, który tu w latach 1710—1712 wyrządził w pieniądzach i różnych zabranych rzeczach szkody na 5.560 tynfów. Ten w nieobecności starosty grodowego, Jerzego Pawła Lubomirskiego, stojąc kwaterą na zamku, obchodził się z mieszczaństwem z niesłychaną srogością: burmistrza Lokajskiego pobił kilkanaście razy na zamku laską; z burmistrza Baczyńskiego zdarł kontusz w pokojach starosty i do kordygardy[5] kazał go zamknąć; słudze miejskiemu i mistrzowi (katowi) kazał wyliczyć po 50 rózg na ratuszu pod pręgą. Z powodu tych wszy-

  1. Act. Castr. Rel. T. 157. p. 2361; Decretorum Castrensium T. 291. p. 198.
  2. Roczniki to dziejów Podtatrza i Spiża str. 54.
  3. Actum in castro sandec. sabbato post dominic. conductus paschae proxima A. D. 1711.
  4. Podstolim koronnym był wtedy Michał Lubomirski, mianow. 13. kwietnia 1706, † 1714.
  5. Kordygarda — izby żołnierskie na odwachu; miejsce, z którego się luzują na warty.