Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/240

Ta strona została przepisana.

1530 r., na dobrach, zamkach i miastach: Sączu, Sanoku, Bieczu i Przemyślu[1], które aż do r. 1545 trzymała królowa Bona Sforza tytułem swego wiana[2].
Stefan Batory, w czasie pobytu swego w Grodnie 30. marca 1580 r., nadał Stanisławowi Mężykowi, staroście grodowemu, w dożywocie dobra sandeckie, przynoszące rocznego dochodu 2.346 złp. 3 gr.; z tem jednak zastrzeżeniem, ażeby płacił rocznie do kwarty t. j. na utrzymanie wojska Rzpltej 469 złp. 6 gr., resztę zaś t. j. 1.876 złp. 27 gr. mógł obracać na swój własny pożytek. W dwóch następnych latach (1581—1582) pobierał on również po 200 bałwanów soli z żup krakowskich; rachując bałwan po 4 złp. 4 gr. czyniło to rocznie 826 złp. 20 gr.[3]. Odtąd trzymali już stale dobra królewskie starostowie grodowi aż do r. 1784.
Władysław IV. pod dniem 20. maja 1646 r. nadał dobra sandeckie w dożywocie Konstantemu Lubomirskiemu, ze względu na zasługi ojca jego Stanisława, „quem Ottomanica Chocimensis pugna — słowa są to Władysława IV. — celegri elogio reddidit in serum posteritatem commendatissimum“. Do tych dóbr królewskich należał podówczas Nowy Sącz z zamkiem i wsiami: Stadła, Gostwica, Biczyce, Trzetrzewina, Krasne, Pisarzowa, Kunów, Mystków, Cieniawa, Mszalnica, Ptaszkowa, Pławsna, Falkowa, Kamionka, Królowa i Jamnica. Prócz tego miasteczko Piwniczna z wójtostwem w Łomnicy i Kokuszce; wreszcie tenuta[4] grybowska z miasteczkiem Grybowem i wsiami: Gródek, Kąclowa, Siołkowa, Biała Wyżna i Niżna, Binczarowa i Bogusza[5].

Podług lustracyi województwa krakowskiego z r. 1765 starostwo grodowe sandeckie obejmowało miasta: Nowy Sącz i Piwniczną — tudzież 17 wsi: Stadła, Gostwica, Biczyce, Krasne, Trzetrewina, Pisarzowa, Jamnica, Kunów, Falkowa, Kamionka, Łomnica, Ptaszkowa, Królowa polska i ruska, Mystków, Cieniawa i Mszalnica[6]. Ogólny dochód z tych dóbr królewskich wynosił

  1. Dogiel: Codex diplom. pol. T. I. p. 186, 204. — Przezdziecki: Jagiellonki pol. w XVI. w. T. I. str. 101—102.
  2. Prochaska: Materyały archiw. z metr. litew. 1348—1607, str. 165.
  3. Pawiński: Źródła dziejowe. T. IX. cz. II. str. 38, 66, 259.
  4. Dzierżawa, starostwo niegrodowe, bez jurysdykcyi sądowej.
  5. Act. Castr. Rel. T. 125, p. 485.
  6. Oczywiście jest tu mowa tylko o dobrach królewskich w powiecie sandeckim, o innych bowiem dobrach tak duchownych jako i szlacheckich w obrębie starostwa milczy lustracya.