Nowego Sącza w epoce Wazów, przechodzę teraz do opisu sprzętów domowych. Te w ogóle nie były ani liczne ani wykwintne, nie należy bowiem zapominać nigdy, iż obyczaje i wymagania ówczesne, jakto już tylokrotnie wspominałem wyżej, były wcale skromne: nie znano częstej zmiany w urządzeniu, a tem mniej w umeblowaniu mieszkań, raz ubrane pokoje niezmienione w niczem zostawiając dzieciom, a tak niejako całemi generacyami zachowując je w jednym i tym samym stanie. Z takich sprzętów najprostszymi, od których zacząć wypada, były sprzęty do siedzenia, a do tych należały ławy, ławki, zydle i stołki.
Ławy, jakie jeszcze po dziś dzień można widzieć po domach małomiejskich i karczmach, były to dyle dość grube, mocne, długości całej ściany i do tejże przymocowane niezbyt wysoko od podłogi, które służyły niezawodnie nie tylko do siedzenia, ale także do leżenia, dlatego też musiały być dość szerokie; z jakiego zaś były drzewa, nie wspomniano nigdzie. Były one albo całkiem proste, ordynarne, albo trochę wytworniejsze, jak tego dowodzi wyraźny dodatek: „stolarskie“, z czego jasny wniosek, iż musiały być także roboty ciesielskiej: ławy stolarskie dla upiększenia albo, podobnie jak listwy, malowano, i takie były droższe, albo były „rzezane“[1], to znaczy: sztucznie wyrzynane, rzeźbione. Ławy znajdowały się przedewszystkiem w wielkich izbach, ale także w izdebkach indermachowych, w sieniach[2], a wszędzie zawsze dokoła całej ubikacyi.
Od tych ław wielkich, ciągnących się wzdłuż ściany, rozróżnić należy mniejsze, zwane również „ławy“ (właściwie ławki), które służyły tylko do siedzenia i dały się przestawić z miejsca na miejsce: ławka taka, naturalnie od poprzednich krótsza, cieńsza i węższa, była to właściwie prosta deska spoczywająca na 2 mniejszych, które u góry były przymocowane do owej poprzecznej po obu bokach tuż przy krawędzi, u dołu zaś nad samą podłogą były trochę wyrznięte w środku, tak iż wyglądało, jak gdyby się kończyły w 4 króciutkie nogi. — Obok tych ławek zwykłych były jeszcze odmienne, czytamy bowiem o ławie „z zamkiem[3]“, co prawdopodobnie był t. zw. „szlaban“ (z niem. „Schlafbank“), rodzaj długiej, wązkiej skrzyni, dającej się otwierać na dół, a zamykanej u góry w środku, która otwarta służyła w nocy za rodzaj łóżka do spania, zamknięta zaś na dzień za ławkę do siedzenia. — Ławki w ogólności
