kości. Łóżka, jak to wiadomo z „Pamiętników Henryka Gaetaniego[1] 1596 r.“, były w Polsce w owych czasach wogóle małe i wązkie, iż zaledwie w nich obrócić się było można, mimo to pod względem elegancyi musiała między niemi znaczna zachodzić różnica, skoro źródła nasze wyraźnie rozróżniają od innych całkiem prostych, łóżka „białe stolarskie“[2]. Te ostatnie bywały niekiedy wcale wspaniałe, miały po 6 nóg toczonych i były z poprągami[3], t. j. rozpiętymi na spodzie pasami, na których kładziono siennik i materac.
Łóżka uchodziły za meble, służące nie tylko do wygody na nocny spoczynek, ale i do ozdoby mieszkania, dlatego starano się o ich upiększenie i przyozdobienie tak od góry „firankami“, jak od dołu „płocikami“[4]. Co do firanek nie wiemy jednak wcale, z jakiej bywały materyi i jakiej barwy, czy tej samej co pokrycie na łóżko czy nie, czy były rozsuwane lub czy tworzyły rodzaj namiotu czyli „kotary“ nad łóżkiem; płocik albo płotek, była to zasłona dolna, okrywająca nogi łóżka od ziemi i otaczająca je dokoła[5]; z czego takie płociki zwykle robiono, nie podają źródła; te zaś, które znajdujemy raz jedyny, były „rąbkowe“, t. j. z cieniutkiego płótna przeźroczystego „z koronkami“. Również wnosząc z przytaczanych przy spisach pościeli kobierców, „kocyków“, „koców tureckich“[6] — te ostatnie były to tkaniny grube, na obie strony kosmate — których zawsze wymienionych bywa po dwa, prawdopodobnem jest bardzo, że i te służyły także do ozdabiania łóżek, a mianowicie, że jeden rozwieszano na ścianie ponad łóżkiem, drugi zaś kładziono przed niem na podłodze, zwłaszcza że wedle zwyczaju stawiano łóżka powszechnie całą długością do ściany. Możliwem jest również, że przed łóżkiem rozciągano także jaką skórę zwierzęcą, znajdujemy bowiem raz w spisie pościeli „stary szorczyk barani“[7], t. j. fartuch mały z baraniej skóry, który widocznie wskutek swego nadwątlenia został przeznaczony do tego użytku.
- ↑ Kardynał legat Klemensa VIII., przysłany do Polski w tym celu, aby wciągnąć Zygmunta III. do ligi przeciw Turkom. Niemcewicz: Zbiór pamiętn. histor. T. II. str. 102. Lipsk 1839.
- ↑ Spis pozostał. po An. Klimczykowej.
- ↑ Ustawa cen z r. 1630.
- ↑ Inw. po Reg. Halinowiczowej. — Testam. Elżb. Pytlikowiczowej. — Spis pozostał. An. Klimczykowej.
- ↑ Gołębiowski: Domy i dwory, str. 139.
- ↑ Testem. Elżb. Pytlikowiczowej. — Spis ruchom. An. Ganolfiowej. — Ruchom. Zof. Tragowiczowej.
- ↑ Testam. Elżb. Pytlikowiczowej.
