Strona:Jan Sygański - Z życia domowego szlachty sandeckiej.djvu/123

Ta strona została skorygowana.
ROZDZIAŁ VIII.
Zwolennicy aryanizmu i ich burdy.

1. Sebastyan Krzesz, ożeniony z Bogumiłą, córką głośnego Aryanina, Erazma Otwinowskiego z Leśnik, przy podziale ojczystego majątku 1552 r. dostał Męcinę w Sandeckiem.[1] Zarażony i nawskroś przejęty nauką aryańską, zaszczepił ją w swej dziedzicznej wsi. Sprowadzeni przez niego z niedalekich Wielogłów[2]

  1. Act. Castr. Sandec. T. 5, p. 494–497.
  2. Aryan do kościoła w Wielogłowach wprowadził Sebastyan Wielogłowski 1557 r. Stąd niebawem rozszerzyli dalej swą nowatorską naukę w Męcinie, Chomranicach, Zbyszycach, Tropiu i Przyszowej, gdzie podobnie zajęli i sprofanowali parafialne kościoły, odzyskane napowrót, wskutek wyroków sądowych, dopiero w latach 1598–1601. W Chomranicach był później pastorem kalwińskim głośny Jan Petrycyusz (Petricius), po nim Stanisław Farnowski (Farnovius, Farnesius), założyciel szkoły i zboru aryańskiego w Now. Sączu, stojącego na przedmieściu za rzeką Kamienicą w miejscu dziś zwanem Piekło, gdzie pod opieką Stanisława Mężyka, starosty grodowego (1567–1584), i jego podstarościego Tobiasza Chomętowskiego, znalazł bezpieczny dla siebie przytułek. W Chomranicach odbył się pamiętny zjazd Kalwinów 12. grudnia 1593 r., na którym zaprzeczano Bóstwo Chrystusa Pana. W tymże czasie był ministrem miejscowego zboru Jan Petrycyusz. Występował on żarliwie przeciwko Socynianom i Aryanom, wskutek czego Stanisław Lubieniecki, minister zboru aryańskiego w Tropiu, ogłosił w Rakowie 1596 roku: „Odpowiedź na artykuły, które już od kilku lat rozsiewa po Podgórzu Jan Petrycyusz, z Chomranic minister“. Tak więc Kalwiniści zwalczali Aryan, Aryanie Kalwinów. Jedna sekta wypierała drugą, jedna drugą darzyła trywialnemi grzecznościami (sic), według swego zwyczaju i sposobu myślenia! W Przyszowej jeszcze