Strona:Jan Urban - O prawa obywatelskie dla kobiet.djvu/10

Ta strona została uwierzytelniona.

8

Nię chcę ukrywać faktu, że w obozie chrześcijańskim, ściślej mówiąc katolickim, — bo tylko katolicyzm posiada skrystalizowany światopogląd i teoryę społeczną, — że w naszym obozie żądania praw wyborczych dla kobiet, jak również dopuszczenia ich do wszelkich urzędów publicznych znajdują wielu przeciwników. Obok cytowanego wyżej O. Cathreina, przeciwnikiem takich żądań jest autor gruntownej książki o kwestyi kobiecej[1] i sympatyk innych postulatów kobiecych, ks. A. Rösler, Redemptorysta. U nas sceptycznie zapatrywał się na te żądania ks. biskup K. Niedziałkowski[2]. Zwłaszcza w przeznaczonych dla szkół podręcznikach katolickiej etyki i socyologii łatwo się spotkać z tezą, zwalczającą polityczne równouprawnienie kobiet.
Nie jest to wszakże teza ogólna. U niektórych autorów, zwłaszcza nowszych, znać pewne niezdecydowanie, albo i połowiczne ustępstwa na rzecz feminizmu. Wspomnimy tutaj O. A. Castelein T. J.[3], znanego moralistę tegoż zakonu O. Noldina[4] i Dominikanina O. Prümmera[5]. Co więcej, można zacytować nazwiska poważnych pisarzy, tak z pomiędzy kapłanów, jak i świeckich katolików, którzy odnoszą się z całą sympatyą do politycznego równouprawnienia kobiet. Ks. Naudet[6], prof. fryburski Max Turmann[7], Palhories[8], Dominikanin A. D. Sertillanges[9] — oto kilka nazwisk autorów, piszących po francusku z ostatnich czasów.
Zresztą nawet przeciwnicy, jak ks. Cathrein, wyznają otwarcie, że w tej kwestyi nie wiąże ich ani żaden dogmat, ani inne autorytatywne orzeczenie Kościoła, lecz że zwalczają prąd, który

  1. A. Rösler: „Die Frauenfrage“, 2 wyd. 1907.
  2. K. Niedziałkowski: „Nie tędy droga, szanowne panie!“. Warszawa 1897.
  3. A. Castelein: „Droit naturel“, Paris 1903, na str. 566—568.
  4. „Theologia moralis“, wyd. 11, t. 1, str. 302. Skłania się raczej do tezy negatywnej.
  5. „Theologia moralis“, t. 2, str. 458. Przemawia, choć niezdecydowanie raczej za równouprawnieniem kobiet.
  6. „Pour la femme“, Paris.
  7. „Initiatives féminines“, 4 tys. Paris, Lecoffre, 1908.
  8. „Nouvelles Orientations de la Morale“, Paris, Blond et Cie, 1911.
  9. „Féminisme et Christianisme“, Paris. Lecoffre, 1908.