Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom I.djvu/150

Rok Pański 992.

Włodzimierz książę Ruski wszystek naród swój chrzcić każe, a powywracawszy bałwany pogańskie, buduje kościoły i hojnie je uposaża.

 Włodzimierz książę Ruski, postanowiwszy wykorzenić bezbożnej czci obrządki, do których naród Rusinów z dawnych czasów był nawykł, trzeciego roku od przyjęcia wiary Chrystusowej, bożyszcza ich i bałwany, gaje, ołtarze i świątynie, kruszy, pali i zagładza. Posąg zaś Pioruna, którego Ruś z osobliwszém czciła nabożeństwem, w obec licznie zgromadzonego pogaństwa, przywiązawszy do ogona końskiego, kazał włóczyć po ziemi i utopić potém w rzece Dnieprze. Był przy tém płacz wielki ludu płci obojej, łkania i żałosne skargi zawodzącego nad posągami skruszonych bożyszcz. Ogłosił potém książę Włodzimierz nakaz, aby wszystkie narody i ludy jemu podległe, zaniechawszy czci bałwanów, przyjęły chrzest i wiarę chrześciańską, ostrzegając, iż tych, którzyby się wahali posłuchać jego świętych rozkazów, uważać będzie za nieprzyjacioł i wyzuje ich z majątków. Taką koniecznością zniewolony lud Ruski, pospieszył tłumem do Kijowa, i przyjąwszy zakon Chrystusa, wodą Dnieprową od biskupa Korszuńskiego i sprowadzonych z Grecyi kapłanów ochrzczony, zarazem w wierze i jej obrządkach został wyuczony. A dał się na on czas słyszeć w powietrzu głos i jęk smoka, narzekającego, że z odwiecznych dzierżaw Ruskich ustąpić musiał, wyrzucony nie przez Apostołów albo Męczenników, ale sprawą jednej niewiasty. Wybudował tedy Włodzimierz pierwszy kościół na miejscu, gdzie przedtém bałwanom palono obiety i kadzidła, i poświęcić go kazał Ś. Bazylemu. Niemniej i w innych miejscach przymnożył świątyń i kapłanów. Wystawił Włodzimierz i drugi kościół N. Maryi Pannie w Kijowie, opatrzył go naczyniami złotemi i drogim sprzętem. Tak w tym, jak i innych kościołach Ruskich, które zbudował książę Włodzimierz i Ruscy panowie, biskup Korszuński poustanawiał sługi i kapłanów, na których utrzymanie Włodzimierz ponaznaczał włości i podatki, i wszystkim bojarom zarówno z ziemianami kazał płacić i znosić pierwiastki urodzajów i dziesięciny. Owego czasu chrzcił też książę Włodzimierz dziewięciu synów swoich, jako to: Wyszesława, Izasława (Yszeslaus), Światopełka, Jarosława, Wszewołoda, Światosława, Mścisława, Borycha, Hleba, Swiatosława, Poswizda (Poszwyszd) i Sudysława. Chłopięta Ruskie wkładał do nauki, dziełmistrzów z Grecyi sprowadzonych pieniędzmi nagradzał, i wiele kościołów z kamienia i cegły murowanych wystawił.