Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom I.djvu/70

Ta strona została przepisana.

rzeką Nidą, zewsząd otoczona bagnami. Wieść niesie, że pewien bogobojny kapłan tego miejsca nakazał milczenie żabom przeszkadzającym służbie Bożej, i od owego czasu żaby tu nie skrzeczą.

Kielce, zbudowane przez Gedeona biskupa Krakowskiego.

Opatów, słynny jarmarkami i przywozem towarów. Sławniejszym byłby, gdyby posiadał większą rzekę niż Łukowa, nad którą leży.

Sącz (Sandecz), zbudowany w miejscu wzniosłem, gdzie się schodzą dwie rzeki, Dunajec i Kamionna. Założycielem jego był Wacław, król Polski i Czeski, bo w ów czas obiema królestwami rządził.

Skarbimierz, nad rzeką Nidzicą, w żyznej okolicy.

Tarnów, założony przez Spicymira kasztelana Krakowskiego.

Łęczyca, nad wielkiém bagniskiem, trudném do przeprawy, otaczającém północną jej stronę.

Kalisz, z miast najdawniejszy. Między Polskiemi miastami, które Ptolemeus w swojej Kosmografii opisał, Kalisza tylko nazwy dostrzedz można. Leży nad rzeką Prosną, która tu bagno tworzy.

Wieluń, od którego cała ziemia niegdyś Rudzka zwać się poczęła Wieluńską, gdy tu przeniesiono kollegiatę i mieszczan Rudzkich. Założony przez Kazimierza drugiego króla Polskiego, stoi ponad strugami nadobnie z tamecznych wytryskającemi źródeł.

Kurzelów, w okolicy kamienistej i niepłodnej; mało ma mieszkańców.

Łowicz, założony przez Jarosława arcybiskupa Gnieźnieńskiego, nad rzeką Bzurą. Miasto ludne.

Głuszyn (Gluchino), nie ma nic znakomitego prócz kollegiaty kanoniczej.

Nissa (Nyssa) nad rzeką tegoż nazwiska, założona przez zwycięzkiego książęcia i monarchę Polaków Bolesława Krzywoustego.

Opole, znakomite dwoma pięknemi zamkami.

Brzeg, nad brzegiem rzeki Odry leżący, i ztąd tak po polsku nazwany.

Głogów wielki, ozdobny dwoma zamkami i rzeką Odrą, która już w tém miejscu znacznie urasta.

Głogów mały, tylko zamkiem i rzeką Ossobłogą znaczny.

Lignica (Legnicza) znakomita zamkiem, kościołami i murami.

Raciborz nad Odrą, zamkiem ozdobny.

Odmuchów, ma podle stojący zamek, ale brakuje mu rzeki.

Kruszwica, starożytna stolica, oblana jeziorem Gopłem, w ziemi żyznej.

Pułtusk (Połthowsko), znakomity kościołem kolegiackim i duchowieństwem przy nim zamieszkałem. Zdobi go piękny zamek, zbogaca dowóz ryb, zboża i innych towarów; oblewa rzeka Narew.