nie zobaczą. A tak, po trzechmiesięczném plądrowaniu Polski, w czasie którego wielu jeńców z niewoli wykupiono, obciążeni zdobyczą, i żadnej nie znajdujący przeszkody ani oporu, do Tartaryi wrócili. Była-to większa daleko na Polskę i Polaków klęska, sroższe mordy i grabieże, od owych, które przed ośmnastu blisko laty poniosła szlachta Krakowska i Sandomierska pod Turskiem i Chmielnikiem, a Henryk książę Szlązki pod Lignicą, nie bez ciężkiej straty Tatarów, którzy zwycięztwo swoje drogo krwią okupili. Ciała pobitych w zamku Sandomierskim pochowano w kościele Sandomierskim Ś. Maryi i na jego cmentarzu; a za uczynioném papieżowi doniesieniem przez wysłańców Bolesława Wstydliwego książęcia Krakowskiego i Sandomierskiego, tudzież Prandoty biskupa i kapituły Krakowskiej, to jest, przez Bodzantę dziekana i Alberta, kanoników Sandomierskich, którzy z użaleniem przedstawili klęskę zadaną wiernym przez Tatarów, papież Alexander IV nadał kościołowi temu podobny odpust, jak kościołowi Św. Maryi ad Martyres w Rzymie. Lud Polski zowie go wielkim odpustem, i z takiém po dziś dzień obchodzi go nabożeństwem, że dla dostąpienia rzeczonego odpustu, corocznie w dniu drugim Czerwca, jakoby dla uczczenia razem kości męczenników pobitych od Tatarów, wielkiemi tłumami tamże się zgromadza, czém żaden inny kościoł w Polsce nie może się jak mniemam poszczycić.
Mendolf, inaczej Mendog, albo Mindale, książę Litewski, którego Krzyżacy Pruscy, częste w okolice Litwy czyniący wycieczki, najpierwej skłonili do przyjęcia wraz z niektórymi Prusakami i Litwinami wiary chrześciańskiej i przybrania godności królewskiej, tegoż samego roku, w którym się był na chrzcie świętym odrodził, ze wszystkimi pochrzczonymi wrócił do bałwochwalstwa i sprosności pogańskiej. Tego Mendolfa Krzyżacy Pruscy wiele posiadają pism, w których on zakonowi ich przyznając, acz pozornie raczej i obłudnie, niżeli szczerze i prawdziwie, że od nich po wielekroć doznał pomocy i uczczenia, liczne im krainy, które do jego władztwa należały, jako to ziemię Kurowską, Jaćwiezką, Żmudzką, Wizką a potém całą ziemię Litewską, prawem wieczystém i nieodwołalném nadał, darował i za-
