Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom II.djvu/524

Ta strona została przepisana.

dziewięćdziesiątego piątego, dnia dwudziestego szóstego miesiąca Czerwca, w Niedzielę, w uroczystość Świętych Jana i Pawła Męczenników, najprzewielebniejszy ojciec Jakób Świnka arcybiskup Gnieźnieński, w kościele metropolitalnym Gnieźnieńskim, po odprawieniu według zwyczaju mszy świętej i wezwaniu Ducha Świętego, rzeczonego książęcia Przemysława na króla, a małżonkę jego księżnę Ryxę na królową namaścił i co (rzecz dziwna) staraniem i troskliwością duchownych od wielu wieków zachowało się w zwyczaju, koroną królewską uwieńczył. Pzytomni byli temu obrzędowi Jan Gerbisz Poznański, Jan Romka Wrocławski, Gosław Płocki, Konrad Lubuski, biskupi, tudzież wojewodowie i przedniejsi panowie Polscy i tłum liczny zebranego ludu. Prokop zaś biskup Krakowski, Wisław biskup Włocławski, i niektórzy panowie Krakowscy, chociaż na koronacyi nie byli obecnymi, wyraźnie jednak i zgodnie na nię zezwolili, i z jej dopełnienia cieszyli się radosnemi wielce okazy. W taki sposób więc, za łaską Bożą, wróciło berło królewskie, majestat monarszy i godność królestwa, których przez lat blisko dwieście Polska była pozbawiona. Dzień ten stał się wielce uroczystym i pamiętnym; w tym bowiem dniu zniesione zostały zgubne i niesławne wielorządy książąt, zagoiły się dawne rany, a Polska za łaską Zbawiciela przyszła do stanu kwitnącego, zamożności, powagi i zaszczytów korony.

Przemysławowi książęciu Raciborskiemu w ciężkiej niemocy pokazuje się Ś. Stanisław, od którego upomniany, aby święta jego obchodził, w wigilią tejże uroczystości umiera.

Przemysław książę Raciborski, założyciel i hojny nadawca klasztoru mniszek zakonu kaznodziejskiego w Raciborzu, mający osobliwsze nabożeństwo do Ś. Stanisława biskupa Krakowskiego, jak w całém życiu z wielką ku niemu był czcią i pobożnością, tak szczególniej obchodząc dzień jego urodzenia, corocznie, od Raciborskiego zamku aż do rzeczonego klasztoru Dominikanek nosił ogromną i nad siły jego cięższą świecę. Kiedy w ostatniej leżał chorobie, ukazał mu się Ś. Stanisław, i pocieszywszy cierpiącego, kazał mu „sposobić się do obchodu jego uroczystości.“ Na co gdy książę odpowiedział: „Jakże zdołam tego dopełnić, będąc chorym i do łoża przykutym?“ mąż Boży rzekł: „Ja cię wspomogę i dodam ci siły.“ Książę Przemysław ślubowawszy obchodzić uroczystość, w przeddzień Ś. Stanisława umarł, i w dniu jego czci poświęconym, jakkolwiek dwaj bracia zmarłego, to jest Kazimierz książę Bytomski i Mieczysław książę Cieszyński, tudzież przedniejsi panowie Raciborscy przeciwnego