Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom III.djvu/169

mocy przybrali, okazało się, że Jan król Czeski, raczej rzecznika sprawując powinność niżeli sędziego, chytremi wybiegami i zręczną nader wymową starał się popierać sprawę Krzyżaków, których był rozjemcą i sędzią, a którzy go zjednali dla siebie hojnemi darami i upominkami. Szczególniej zaś ten wzgląd nim powodował, ażeby darowizna czyli sprzedaż dokonana w Toruniu, mocą której on, jako król Polski, odstąpił był mistrzowi i zakonowi Krzyżackiemu ziemi Pomorskiej, a za którą wziął jak mówiono znaczną ilość pieniędzy, złota i srebra, nie upadła swą nieważnością: tej-to ziemi odzyskanie miało być starań jego przedmiotem. Zaczém i Karola króla Węgierskiego i jego radców snadno namówił, aby z nim wspólnie zgodzili się na to, co on w Czechach z Krzyżakami uprządł i podziałał, a przysądziwszy królowi Polskiemu ziemie Kujawską i Dobrzyńską, aby prawo własności do ziemi Pomorskiej, która od tam tych dwóch nierównie była bogatszą i korzystniejszą, przyznali mistrzowi i Krzyżakom. Kazimierz król Polski, chociaż wiele na tém cierpiał, że go takim wyrokiem pozbawiono dziedzicznej ojcowizny, ziemi Pomorskiej, wszelako, czując się w siłach zwątlonym, a gdyby do wojny przyszło, przewidując większe osłabienie, zwłaszcza, że inny jeszcze groził nieprzyjaciel, sam zaś zamierzał wojnę wydać Rusinom, niepomny na zalecenia ojcowskie, chęcią odzyskania ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, i namowami usilnemi obu królów ujęty, przystał na owe warunki i oderwanie ziemi Pomorskiej. Zastrzeżono prócz tego, że zamek Nieszawa (Nyeschow), jakkolwiek należący do obwodu ziemi Kujawskiej, zostać miał w posiadaniu mistrza i Krzyżaków, aby mogli rościągać władzę nad obu brzegami Wisły i z wolnej korzystać żeglugi. Zaczém dnia dwudziestego miesiąca Listopada, w obecności Kazimierza króla Polskiego, który stawał za siebie, i przerzeczonych Henryka prowincyała Chełmińskiego, tudzież komturów Toruńskiego i Świeckiego, stawających w imieniu mistrza i zakonu, wydano w zamku Wyszegradzkim na zasadach wzwyż przytoczonych wyrok, którego osnowa dla wiadomości czasów potomnych tu się za mieszcza:
 „W Imię Pańskie, Amen. My Karol i Jan, z Bożej miłości królowie Węgierski i Czeski, oznajmujemy niniejszém pismem, ku wiecznej pamięci, wszystkim i każdemu z osobna, komu o tém wiedzieć należy: Że gdy Oświecony książę Kazimierz z łaski Bożej król Polski z jednej, a Wielebni mężowie, Mistrzowie wielcy, komturowie i bracia wszyscy zakonu Krzyżackiego, Teutońskiego domu, z drugiej strony, w sporze toczącym się z dawna o ziemie, prowincye czyli powiaty, Chełmiński, Dobrzyński, Kujawski, Pomorski i Toruński, naprzód między Oświeconym książęciem i panem Władysławem, niegdy królem Polskim, a po jego