pod których jarzmem niewolniczém przez lat blisko tysiąc jęczeli. W czasach pogaństwa były u nich takież same obrzędy pogrzebowe jak u Italów: wszystkich bowiem zmarłych ciała w ogniu palili, rzucając razem na stos konia, szaty i naczynia, które zmarłemu najulubieńsze były za życia. Teraz w ziemi je zagrzebują. Charakter Litwinów dumny, do buntów skory, podstępny, porywczy, fałszywy, ściśliwy. Z przyrodzenia milczący, własne i swoich panów tajemnice wiernie przechowują. W kole rodzinném zabawni, kraj swój namiętnie kochający, skłonni są przytém do lubieżności, pijaństwa i pochlebstwa. Osobliwsze zaś mają zamiłowanie w wieszczbiarstwie, czarach i gusłach. W życiu domowém oszczędni, w jedzeniu umiarkowani, wyjąwszy gdy gości i przychodniów wystawniejszemi raczą biesiadami. W obrzędach i sprawach do czci Bożej należących panowie tylko i starszyzna najwięcej podejmują starania, lud mało się niemi zajmuje. Kobiety trudnią się rządem domowym, kuchnią i gospodarstwem; zręcznie i z wielkiém zamiłowaniem wyrabiają ze lnu wszelakiego rodzaju przędziwa; do pijaństwa również są skłonne. Witołd Alexander umiał Litwinów w posłuszeństwie utrzymać dwiema rzeczami, bez których wszelkie panowanie u nich słabe jest, chwilowe i jak cień pozorne: bojaźnią, był bowiem skory do karania, srogi i niemiłosierny; i troskliwością, w wyprawach bowiem wojennych, jako i w załatwianiu spraw wszelakich, był szybkim, szczodrym i wspaniałym.
Z taką zaś starannością, z tak gorliwym zapałem Władysław król Polski zajmował się rozkrzewianiem w narodzie Litewskim i utwierdzeniem wiary chrześciańskiej, że odesławszy Jadwigę królową do Polski, sam przez rok cały pozostał na Litwie, i w rozmaitych jej okolicach, chodząc po miastach, wsiach i włościach, i lud jeszcze nie ochrzczony wiodąc do poznania i czci prawego Boga, sam nareszcie i z pomocą swoich książąt, panów i kapłanów Polskich chrzcząc go, nauczając, i zbawiennemi budując przestrogami, zakładał i wznosił w wielu miejscach kościoły, kaplice i inne przybytki święte, którym stosowne naznaczał uposażenie, tak iż słusznie nawrócicielem i apostołem Litwy może być nazwany. Wydał w ów czas ten król pobożny i wielce gorliwy o wiarę publiczne ustawy i nakazy, na piśmie sporządzone, aby prawowierni i katoliccy wyznawcy Litwini unikali związków małżeńskich z Ruskimi odszczepieńcy, nie uznającymi kościoła Rzymskiego; w razie zaś zawierania takich małżeństw, aby żona Rusinka
