przyłączamy, i z koroną tegoż królestwa Polskiego na wieczne czasy trwale i niezmiennie jednoczymy. Nadto, wszystkim kościołom ziemi Litewskiej, tak katedralnym jako i kollegiackim, parafialnym i zakonnym, jako to Wileńskiemu i innym na Litwie fundowanym, albo w przyszłości powstać mogącym, zachowujemy i potwierdzamy niniejszém pismem wszystkie ich wolności, swobody, przywileje i prawa zwyczajowe (consuetudines), według praw i obyczaju zachowywanego w królestwie Polskiém. Panowie także, szlachta, bojarowie naszego księstwa Litewskiego, ale ci tylko, którzy są wyznawcami Rzymskiego katolickiego kościoła, i którym udzielone są klejnoty szlachectwa, mają nadanych sobie wolności i przywilejów swobodnie i w całej rozciągłości używać, tak jako ich używają panowie i szlachta królestwa Polskiego. Niemniej, rzeczeni panowie i szlachta mogą dziedziczyć dobra swoje ojczyste, podobnie jak panowie i szlachta w królestwie Polskiém. Nadania także i posiadłości, na które od nas otrzymują pisma urzędowe i cechą trwałości wiecznej stwierdzone, wolno im będzie sprzedawać, zamieniać, komu innemu odstąpić lub darować, i na własny użytek obrócić, za szczególném jednak pozwoleniem naszém, tak iż tego rodzaju sprzedaż, zamiana lub darowizna powinna być zeznaną przed nami lub naszemi urzędnikami, według zwyczaju zachowywanego w królestwie Polskiém. Toż i po śmierci rodziców dzieci nie mogą być pozbawiane swoich dóbr dziedzicznych, ale posiadać je mają i dziedziczyć wraz z swemi potomkami, tak jak je panowie i szlachta królestwa Polskiego posiadają i według woli na swój obracają użytek. Podobnież żonom posagi na dobrach i wsiach, które dziedzictwem po ojcach lub z nadania naszego posiadają albo posiadać mogą, wolno im będzie zapisywać, tak jak je w królestwie Polskiém zapisują. Córki zaś, siostry, krewne i powinowate, rzeczeni panowie i szlachta ziemi Litewskiej będą mogli wydawać jedynie za katolików, lecz małżeństwa te kojarzyć mogą według swej woli, obyczajem w królestwie Polskiém od dawna zachowywanym. Krom takich atoli swobód i wolności, panowie obowiązani będą do budowy zamków sposobić drogi (vias expeditionales) i składać podatki, według dawnego także zwyczaju. Przyczém kładzie się to szczególne zastrzeżenie, że wszyscy panowie i szlachta ziemi Litewskiej winni będą należną okazywać wierność i chrześciańską przychylność nam Władysławowi królowi i Alexandrowi wielkiemu książęciu Litewskiemu, tudzież naszym następcom, tak jak ją okazują panowie i szlachta królestwa Polskiego; na co rzeczeni panowie, bojarowie i starszyzna ziemi Litewskiej złożyli nam już przysięgę, jak to wyraźniej opiewa akt piśmienny, który z panami królestwa Polskiego nawzajem sobie udzielili. Podobnież pod przysięgą i karą utraty majątków, nie wolno im będzie żadnym książętom, panom, i jakiegokolwiek
Strona:Jana Długosza Dziejów Polskich ksiąg dwanaście - Tom IV.djvu/155
Ta strona została przepisana.