Strona:Janusz Korczak - Pedagogika żartobliwa.djvu/71

o pomidorach i ogórkach; bo przecież nie pytałem się, i nie chcieli zdradzić, bo koleżeństwo.
 I zaczynamy mówić o koleżeństwie, o szkole i kolegach i o różnych wpływach: że jeden kolega pomaga i poprawia, a drugi psuje i szkodzi. — Niby łatwo: „nie baw się z łobuzami“. — Jak poznać od razu, kto porządny, kto nie? Albo czasem cichy gorszy od łobuza. Albo z łobuzem wesoło, — no i można go przecież poprawić? — Pogromca nawet lwa, nawet tygrysa umie poprawić i nauczyć. — I nawet ludożerców można cywilizować. — I co jest właściwie zło, grzech, a co tylko nie wolno i nieładnie? — I dlaczego komary tną, więc my je zabijamy, ale zjadamy także kurczęta; i człowiek wszystko zjada i topi szczenięta, chociaż pies jest ładny i wierny.
 A w ich szkole tak było.
 Koleżanka nie nauczyła się lekcji, a miała odpowiadać. Więc szyję chustką obwiązała, udaje, że ma chrypkę. Więc pani pyta się, co jej jest, a ona udaje, — cicho tak mówi, że ma chrypkę. A pani: „widzicie, chora przyszła do szkoły, żeby lekcji nie stracić“. I jedna już nie mogła wytrzymać i śmieje się (pęka). Pani bardzo rozgniewała się: że brak serca i lekkomyślność i brak koleżeństwa, że szacunek, wzór i współczucie, nie śmiech.
 No i co miałyśmy zrobić? I w ogóle trudno, często trzeba i nie można. — Bo czy można nie dać ściągnąć klasówki, jeżeli ona pilna, ale jej trudno, albo nie ma książki, bo ojciec mało zarabia, albo musi pracować i pomagać, albo przepuściła, bo była cho-