Strona:Janusz Libicki - Granice opodatkowania.djvu/9

wania doboru celów gospodarki publicznej, jak również ograniczoną ma tym samym możność wartościowania środków, mających służyć do osiągnięcia tych celów. W wypadku tym teoria skarbowości wyrzec się również musi możności jakiegokolwiek porównywania korzyści, uzyskiwanych przez jednostki gospodarujące dzięki zaspakajaniu ich potrzeb zbiorowych przez gospodarkę publiczną, z kosztami, jakie na rzecz gospodarki publicznej jednostki te muszą ponosić. Z tego bowiem punktu widzenia zaspakajanie «potrzeb państwa» a koszty, ponoszone w tym celu przez poszczególne jednostki gospodarujące byłyby to dwie rzeczy najzupełniej niewspółmierne i tym samym nieporównywalne.
 Jak się okazuje zatym, te wszystkie zagadnienia, których badanie wymienione zostało poprzednio jako główny przedmiot teorii skarbowości, nie mogłyby być rozpatrywane z chwilą przyjęcia powyższego założenia.
 Zagadnienia te mogą zostać uwzględnione jedynie wówczas, gdy przyjętym zostanie drugie z wymienionych założeń, a mianowicie założenie, na podstawie którego przez państwo rozumieć będziemy ogół jednostek gospodarujących, a przez potrzeby państwa pewną specjalną grupę potrzeb tych jednostek. Z punktu widzenia teorii skarbowości można zatem określić państwo jako związek jednostek gospodarujących, mający na celu zaspakajanie tej kategorii potrzeb, która została określona powyżej mianem potrzeb zbiorowych. Tego rodzaju określenie państwa nie wyklucza oczywiście możności przypisywania państwu innych celów z innych punktów widzenia, jak również bynajmniej nie wyklucza równoczesnego traktowania państwa jako związku dla osiągania tych innych celów.
 Dopiero na podstawie powyższego założenia można przystąpić do rozpatrywania wymienionych poprzednio zagadnień, a między innymi również i zagadnienia porównywania korzyści, osiąganych przez jednostki gospodarujące, dzięki konsumowaniu przez nie dóbr i usług, dostarczanych im przez gospodarkę publiczną, celem zaspakajania potrzeb zbiorowych z kosztami, ponoszonymi przez jednostki gospodarujące dla ich uzyskania. Ostatnie to zagadnienie, jak będzie o tym mowa poniżej, ma podstawowe znaczenie dla omawianego w tej pracy problemu granic opodatkowania.