Strona:Jean Tarnowski - Nasze przedstawicielstwo polityczne w Paryżu i w Petersburgu 1905-1919.pdf/100

dróg wodnych, doków, basenów, nabrzeży i innych budowli na terytorium wolnego miasta, potrzebnych Polsce dla jej importu i exportu”. (le libre usage et le service des voles d’eau, des docks, etc… nécessaires aux importations et exportations de la Pologne. – tekst franc., a w tekście ang.: the free use and service of all waterways, docks, etc… necessary for Polish imports and exports).
  3. – „zapewnienie Polsce nadzoru i zarządu nad Wisłą i nad całą siecią kolejową, w granicach wolnego miasta, z wyjątkiem tramwajów i innych, służących głównie potrzebom Wolnego Miasta, jako też nadzoru i zarządu nad komunikacjami pocztowemi, telegraficznemi i telefonicznemi, między Polską i portem gdańskim.
  4. – „zapewnienie Polsce prawa rozwijania i ulepszania dróg wodnych, doków, basenów, nabrzeży, dróg żelaznych i innych budowli i środków komunikacji wyżej wzmiankowanych oraz prawa zadzierżawiania lub nabywania w warunkach odpowiednich lub sposób odpowiedni (dans des conditions appropriées, – trough appropriate processes), terenów i wszelkiej własności w tym celu potrzebnych.
  5. – „zapewnienie, że nie będą czynione w Wolnem Mieście Gdańsku żadne różnice na niekorzyść obywateli polskich lub innych osób polskiego pochodzenia lub polskiej mowy.
  6. – „Zapewnienie prowadzenia spraw zagranicznych Wolnego Miasta Gdańska oraz ochrony jego obywateli zagranicą przez Rząd Polski”.
  Z powyższego widzimy, że artykuł 104 traktatu wersalskiego pod względem praw, jakie miały wejść na rzecz Polski do konwencji, w tym artykule przewidzianej, był dla niej korzystny. Na mocy tego artykułu:
  a). – Wolne Miasto Gdańsk, z całem należącem doń terytorium, miało stanowić z Polską jedność celną, z wyjątkiem pewnej wolnej strefy pozostawionej w porcie (pozycja 1).