Strona:Jerzy Bandrowski - O małem miasteczku.djvu/23

parę słów, aby nieporozumienie usunąć. Zakon ten jest kongregacją księży świeckich, nie składających żadnych ślubów, lecz związanych miłością („Charitas“), a których zadaniem jest podtrzymywanie i krzewienie katolicyzmu oraz opiekowanie się młodzieżą. (W klasztorze gostyńskim jest konwikt na kilkudziesięciu chłopców.) Założycielem tego zakonu był św. Filip Nerjusz, zwany „apostołem Rzymu“ (1515 — 1595), który postawił sobie jako zadanie oczyszczenie kościoła z smutnych naleciałości wypaczonego Odrodzenia i przywrócenie mu czystego i pełnego miłości ducha z pierwszych wieków chrześcijaństwa, kiedy główną i najsilniejszą spójnią była „Charitas“. On to zorganizował pierwsze Oratorjum, właściwie koło dobrych katolików, myślących tak samo jak on, a którzy wraz z nim oddawali się modlitwom i ćwiczeniem religijnym. Oto był zaczątek przyszłego zakonu Oratorjan, który jeszcze za życia świętego swego założyciela dotarł do Niemiec i Anglji, gdzie zwalczał herezję. Św. Filip starał się też o założenie w Rzymie podobnego kolegjum i dla Polaków, których też kilkunastu przez jakiś czas żywił i kształcił, ponieważ jednak rząd polski odmówił wsparcia, niezbędnego do urzeczywistnienia tego zamiaru, trzeba było od niego odstąpić. Św. Filip starał się też o reorganizację i ożywienie estetyki religijnej, co mu się udało szczególnie na polu muzyki, której najlepszym wyrazicielem był uczeń jego i przyjaciel Giovanni Pierluigi da Palestrina. Z Oratorjum św. Filipa, który muzykę bardzo wysoko w rzędzie sztuk stawiał, wyszła też nowa forma religijnego dramatu muzycznego, a mianowicie t. zw. „Oratorium“. Pierwsze „Oratorium“, odegrane w 1600-ym roku skomponował Emiglio del Cavagliere, Rzymianin.
 Jednakże — wróćmy do naszego kościoła gostyńskiego. W niedzielę i święta licznie nawiedzają go pobożni tak z miasteczka, jak i z okolicznych