Strona:Jerzy Bandrowski - Przez jasne wrota.djvu/108

— 102 —

dogodności wyrównały się, co było niepotrzebne, to zaginęło, otworzyły się zato nowe źródła zarobków — i wszystko jest w porządku.
 Olbrzymi postęp, a właściwie olbrzymi skok naprzód Japonji musi się po głębszem zastanowieniu przypisać przedewszystkiem bezprzykładnej prawie miłości ojczyzny tego narodu, bez czego wielkie dzieło reformy i przebudowy Japonji nie byłoby możliwe w tak prędkim czasie. Potwierdza to powszechna opinja, zaznaczająca, iż tak szybki postęp w Japonji rząd mógł przeprowadzić tylko dzięki wielkiej taniości robotnika. Zważywszy jednak, że stosownie do tego taniem było i życie, musimy powiedzieć, iż rząd mógł przeprowadzić zamierzone ulepszenia dlatego, że naród chciał pracować.
 Japonja skorzystała przedewszystkiem z techniki komunikacji. Szosy japońskie są świetne i znakomicie utrzymane. Ponieważ kraj jest górzysty, wszędzie wywiercono mnóstwo tuneli osobnych dla szos, osobnych dla kolei żelaznych. Sieć kolejowa jest bardzo gęsta, ruch żywy, komunikacja nadzwyczaj łatwa. Z Tokjo n. p. co kwadrans, czy co pół godziny odchodzi pociąg pośpieszny do Jokohamy, a prócz tego na tej samej przestrzeni kursują ekspresy elektryczne. Czegoś podobnego jak kolejka wilanowska, w Japonji nie zobaczy się.
 Cała Japonja oświetlona jest elektrycznością i pokryta siecią telefoniczną. Rozumie się, wyzyskuje się tu intensywnie siły żywej wody. Ale niema w górach zakątka, niema wioski, w której nie byłoby światła elektrycznego. Poza wszelkiemi innemi wygodami wpływa to znacznie na zmniejszenie liczby pożarów, niezmiernie w tamtych stronach niebezpiecznych,