Strona:Jerzy Bandrowski - W kraju orangutanów i rajskich ptaków.djvu/97

 — Niewątpliwie są tu jakieś przymieszki, jednakże rasa jest bezwarunkowo malajska, — odpowiedział profesor. Temu się niema co dziwić, wyspy są dość odległe od siebie, a ludzie, choć mają tę samą kulturę, żyją w odrębnych warunkach i krzyżują się z rozmaitemi rasami. Stąd języki pomieszane są bardziej aniżeli u nas w Europie, gdzie bądź co bądź przeważna część ludzi mówi stosownie do klucza języków indo-europejskich. Sam się nad tem zastanów. Po malajsku owoc znaczy „bua“, a w języku Malajów z Celebes brzmi to słowo „bakena“. Jakże można się domyśleć, że jest pomiędzy jednem a drugiem słowem jakieś pokrewieństwo. Masz drugi przykład: miód po malajsku znaczy „madu“, co brzmi dość podobnie do słowa „med“, w języku Malajów z Celebes brzmi to słowo „ogora“, zaś w języku innych szczepów malajskich z Celebes miód nazywa się „ngongnou“. Sam przyznasz, że pokrewieństwa między jednem a drugiem wyrażeniem niema. Niewątpliwie jakiś rdzeń wspólny można między niektóremi słowami odczuć. Tak np. po malajsku jajo znaczy „tulor“, zaś w języku Malajów z Celebes „ontolo“, jest to jednakże pokrewieństwo istotnie bardzo dalekie. Mimo to sam widzisz, że ludzie żyją zupełnie tak samo, jak na innych wyspach malajskich i mają tę samą kulturę, nie mówiąc o odzieży, zwyczajach i choćby domach. Na wszystkich wyspach malajskich ujrzysz te same domy, budowane z bambusu na wysokich palach. — Nawet z głębi lądu, gdzie ludzie zupełnie nie trudnią się żeglugą. Pochodzi to stąd, iż rasa ta, bądź co bądź mieszana przyszła z nad morza, nad którem przeważnie mieszkała i dotychczas zachowuje zwyczaje i tradycje plemion nadbrzeżnych. Byliśmy przecie u Dyaków, w głębi Borneo, gdzie mieszkają przeważnie górale, zupełnie nie zajmujący się żeglugą. A mimo to otwory do wyrzucania nieczystości, jak to sam mogłeś zauważyć, znajdują się zwykłe w środku głównego pokoju i stamtąd wyrzuca się wszystko na dół,