Strona:Jerzy Byron-powieści poetyckie.pdf/23

Ta strona została skorygowana.

jej nastroju, jest wskazówką, iż dany temat był obrany wbrew istotnej woli twórczej poety.
Ze względu na treść można te dziesięć poematów podzielić na trzy grupy. Pierwszą z nich tworzą pierwsze cztery powieści »wschodnie«, bo do nich trzeba zaliczyć Larę, mimo iż akcja tego poematu odgrywa się nie na Wschodzie, ale w Hiszpanii, gdyż według intencji poety miał to być dalszy ciąg Korsarza. Do tej grupy także należy ideowo Wyspa, bo bohaterem jej jest typ byronowskiego korsarza, a akcja toczy się wprawdzie nie na Wschodzie, ale na niemniej egzotycznym dalekim Zachodzie, na Wyspach Przyjacielskich. — Druga grupa obejmuje opowieści o stosunkowo najsilniejszym charakterze epicznym, t. j. Oblężenie Koryntu i Paryzynę; — tu też zaliczam Mazepę, który jednak formalnie więcej jest zbliżony do ostatniej grupy. Te stanowią dwa — monologi niejako: Bonnivarda, opowiadającego o swojem długoletniem więzieniu, i Tassa, mówiącego o swym pobycie w celi zakładu dla obłąkanych. Są to utwory o silnej tendencji wolnościowej i mają charakter zupełnie odmienny od reszty poematów. Nie znalazła w tym zbiorze pomieszczenia humoreska Beppo (1818), pisana oktawą i stanowiąca niejako pierwszą wprawę pióra poety do Don Juana, — częściowo dla typu bardzo odmiennego od zawartych w tym tomiku utworów, głównie jednak dla braku polskiego przekładu, istniejący bowiem przekład Michała Czajkowskiego może uchodzić za parodję tłumaczenia wogóle.