Giaur. Niewierny; tak muzułmanie nazywają chrześcijan.
Str. 238 w. 9. „Gdy was przychodzień z gór Kolonny wita“.
Przylądek Kolonna, zwany niegdyś Sunium.
Str. 238 w. 22. „Błyszczy się róża, sułtanka słowików“.
O miłostkach róży i słowika poeci wschodni często wspominają.
Str. 239 w. 14. „Zabrzmi gitara morskiego przechodnia“.
Na morzach greckich często w noc pogodną słychać dźwięk gitary. Ulubiony to instrument majtków greckich; przy jego dźwięku śpiewają i tańczą.
Str. 240 w. 1. „Kto na śmiertelnym oglądał posłaniu“.
Zapewne rzadko który z czytelników widział na własne oczy obraz tu opisany. Kto widział, musi pamiętać, jak smutne czyni wrażenie ta dziwna piękność, która kilka godzin po zgonie zdobi jeszcze twarz martwą; ale kilka godzin tylko. Godna uwagi, że człowiek, zabity kulą, ma pospolicie na twarzy wyraz żałości, chociażby za życia był śmiałego i dzikiego charakteru; przeciwnie, postać człowieka przebitego sztyletem wyraża boleść i tchnie dzikością.
Str. 242 w. 2. „Niewolni — gorzéj: słudzy niewolników!“
Ateny, za panowania tureckiego, były własnością Kizlar-Agi, niewolnika serajowego i dozorcy kobiet haremu. Eunuch był rządcą Aten.
Str. 242 w. 20. „Że to piratów statek lub majnotów“.
Majnoci, mieszkańcy dawnéj Lakonii, czyli rzeczywiście pochodzą od Spartanów? wiele o tém pisali uczeni.
Str. 243 w. 5 od dołu. „Przecież błysk widać każdéj tofaiki“.
Tofaika, strzelba turecka.
Str. 243 w. 4 od dołu. „Bo dziś zachodzi słońce Ramazanu,
Dziś Bajram święcą wyznawcy Koranu
Ramazan jest to wielki post turecki; Bajram, wielkie święto, które obchodzą nakształt naszego karnawału. O zachodzie słońca początek Bajramu ogłasza się wystrzałem z armaty; potem trwają całą noc iluminacye meczetów i wystrzały wiwatowe różnéj broni.
Str. 244 w. 21. „Chyży jak dziryt, leci wzdłuż zatoki“.
Dzeryd jest to pocisk na końcu tępy. Jezdni muzułmańscy rzucają go z konia, bardzo silnie i trafnie; jest to ich ulubiona zabawa. Nie wiem, czy
