Strona:Johannes Walther - Wstęp do gieologji.djvu/12

Ta strona została przepisana.
—   2   —

z przekonaniem, że jest ona polem fantastycznych hipotez o początku ziemi i nie może zaspokoić ścisłych wymagań dowodzenia logicznego. Często też gieologji nie odróżniają od mineralogji[1] a, przedmiot badań jednej z tych umiejętności przypisują drugiej. Jest to duże nieporozumienie: podręczniki mineralogiczne wcale nie zajmują się zagadnieniami z zakresu gieologji, z pomiędzy tysiąca znanych minerałów zaledwie jakich 30 jest gieologicznie ważnych, gdyż tworzą skały inne znajdują się stosunkowo rzadko; złoża zaś minerałów i rud technicznie cennych bada się za pomocą metod, zaczerpniętych z gieologji.
I trzeba ubolewać, że książki szkolne i popularne stoją jeszcze zawsze na stanowisku dawno przestarzałym i zbyt często traktują zagadnienia gieologiczne, jako dodatek do wykładu mineralogji. Oczywiście skutkiem tego uczeń nie może wciągnąć się do gieologicznego sposobu myślenia: nie odczuwa ważności zasady rozbioru historycznego zawiłych faktów, zasady tak ważnej w wykształceniu człowieka; nigdy już potym nie umie patrzeć na zjawiska otaczającej go natury, jako na wynik wydarzeń dawniejszych, a początek przemian przyszłych. Zupełna odrębność gieologji, jako umiejętności, jeszcze tak dalece nie jest powszechnie uznana, że większa część ludzi, nawet z wykształceniem, zaledwie zasłyszała o istnieniu tej nauki.
Przyznajmy przytym, że i sami gieologowie, nie wypełnili wszystkiego, co należało, by zdobyć dla niej stanowisko należne, np. w programach dzisiejszej szkoły. Wprawdzie badacze ubiegłego wieku nagromadzili olbrzymi materjał faktów, lecz przedstawiają go często w sposób niezrozumiały, na kartach i ma-

  1. Mineralogja = nauka o własnościach i powstawaniu minerałów.