Strona:Johannes Walther - Wstęp do gieologji.djvu/13

—   3   —

pach zwykle zbyt kosztownych. Zaledwie niektórzy z gieologów próbowali przekazać szerszym kołom zdobycze swej wiedzy, nie zajmując się przytym wcale lub bardzo mało metodą poszukiwań, co przecież jest rzeczą niezmiernej wagi dla oceny wyników. Niejednokrotnie zaś podejmowali to zadanie ludzie, chociaż zdolni, ale gieologicznie tak niewykształceni, że nawet nie byliby w stanie odczytać karty gieologicznej lub zrozumieć profilu; pracami swemi utwierdzali oni przekonanie, że gieologja jest jedynie interesującym i błyskotliwym zestawieniem przypuszczeń i hipotez.
 W ostatnich czasach ten stan rzeczy uległ zmianie. Dzieła łatwe do zrozumienia, odczyty popularne i wykłady powinny nareszcie obudzić interes dla tej mało znanej gałęzi wiedzy przyrodniczej, rozpowszechniając wiadomości z jej zakresu. Karty gieologiczne są często tak tanie, że każdy może je kupić. Krajowe zakłady gieologiczne wydają orzeczenia i pośredniczą w wywiadach co do spraw gieologicznych, a prócz tego oddają owoce swej pracy na usługi każdemu w rozlicznych wydawnictwach.
 W ten sposób gieologja uczy patrzeć na cały szereg zjawisk i zdarzeń, obok których większa część ludzi zazwyczaj przechodzi obojętnie. Gieograficzny charakter krajobrazu, kształt gór i dolin, rozkład obszarów nawodnionych i suchych, żyznych i nieurodzajnych, kierunek i spadek rzek, rozmieszczenie roślin, siedziby zwierząt i ludzi, bogactwo lub ubóstwo okolicy, a nawet rozwój historyczny kraju, to wszystko jest zawisłe od czynników gieologicznych. Tajemnicze działanie sił przyrody daje się widzieć i objaśnić zarówno przy tworzeniu się gleby, jak w gieologicznych zmianach klimatu i wielkich przewrotach ziemskich. Dla tego, kto umie patrzeć w ten sposób, „monotonna” wędrówka, nawet przez „nudną” oko-