w rękach władzę, i do patrzenia z pogardliwą niechęcią ńa tę większość co mówiła: „Wierzę, że ta rzecz jest moja i moja też pozostanie pozostanie“ — tę większość, która, mocą swojej przewagi liczebnej, ze swej wiary uczyniła prawo. Nie mogąc prawnie być czem innem tylko właścicielami żony czy męża, stosownie do danego wypadku, musieli, nawet w najszczęśliwszych związkach, starać się, żeby własne stanowisko nie przejęło ich wstrętem.
Ich prawny stan małżeński był im bodźcem do ujawniania odrazy do tego stanu. Byli jak dzieci, posłane do szkoły, w zbyt krótkich spodenkach, świadome, że ani nie mogą skrócić swoich nóg, stosownie do majteczek, ani majteczek podłożyć. Stanowili przykład odwiecznej „przemiany kształtu w kształt“, której p. Stone nadał nazwę Życia. W ubiegłym wieku myśliciele, marzyciele i „artystyczna hołota“, odrzucając przestarzałe kształty, nadali nieświadomie formę prawu małżeńskiemu, które ukształtowało się według ich pojęć i myśli i marzeń. A teraz z kolei przeżyło się to prawo, stało się wyschłą łupiną bez jądra; a myśliciele i marzyciele i „artystyczna hołota“ odrzucali je ponownie, sami siebie prawa pozbawiając.
Duch tej odrzuconej wiary ujawnił się w krótkiej rozmowie między Hilarym a Bianką we wtorek, nazajutrz po nocy, kiedy p. Stone siedział na łóżku, czekając na wschód księżyca.
Bianka rzekła spokojnie.
— Chciałabym wyjechać na jakiś czas.
— Czy nie wołałabyś, żebym ja wyjechał zamiast ciebie?
— Ty jesteś potrzebny; ja nikomu.
Zimna jak lód i jak lód przejrzysta uwaga zawierała jądro całego zatargu; Hilary spytał:
— Kiedyż wyjedziesz? chyba nie zaraz?
— Myślę, że w końcu tygodnia.
Zauważywszy jego oczy, utkwione w nią badawczo, dodała:
— Tak; nie najlepiej oboje wyglądamy.
— Bardzo mi przykro.
— Wiem.
I to było wszystko, a wystarczyło, by Hilary raz jeszcze uprzytomnił sobie jasno położenie.
Pierwiastki podstawowe pozostały te same; wartości względne uległy znacznej zmianie. Pokusy Ś-go Antoniego stawały się z każdą godziną bardziej dręczące. Hilary nie
Strona:John Galsworthy - Powszechne braterstwo.djvu/219
Ta strona została przepisana.