Strona:Jules Verne - Piętnastoletni kapitan.djvu/216

Ta strona została przepisana.

waga której bywa przeważnie ponad siły kobiet i dzieci. Tych ostatnich bowiem bywa w karawanach najwięcej, zaś tak właśnie się dzieje z tej przyczyny przeważnie, że olbrzymi procent mężczyzn ginie w walkach bratobójczych; z konieczności przeto do niewoli są brane kobiety, a także dzieci małoletnie.
Co do nadzorców, to przywódcy karawan takich bywają, w przeważającej ilości wypadków, pochodzenia arabskiego, lub portugalskiego. Trudno sobie wyobrazić okrucieństwo, z jakiem nieludzcy naczelnicy ci obchodzą się z niewolnikami. Widok tych nieszczęśliwych mógłby wzbudzić litość w sercach dzikich zwierząt nawet. W sercach handlarzy niewolnikami wszelako, uczucie podobne nie gości nigdy. Serce się wzdryga, gdy się czyta opisy w tej mierze podróżników, w rodzaju, jak Livingstone, lub Stanley. Niewolnicy są bici bezustannie, zaś tych, którzy padają na drodze z wyczerpania, zabijają bez litości.
Domyśleć się nie trudno, iż agentami przedsiębiorstw handlowych podobnego rodzaju są łotrzykowie ostatniego rzędu, którym zbyt ciasno było w Europie, z której uciekli, w obawie przed czekającą ich tam karą; skazańcy, dezerterzy, niepowieszeni handlarze niewolnikami wreszcie; jednem słowem; — ostatnie